Marszałek Senatu Stanisław Karczewski na wzgórzu Sabotin odsłaniając pomnik upamiętniający polskich żołnierzy poległych na froncie nad Soczą w czasie I wojny światowej powiedział, że to miejsce tragedii pozbawionych swojego państwa żołnierzy.

W drugim dniu wizyty 22 marca 2018 r., w Słowenii delegacja Senatu uczestniczyła w odsłonięciu obelisku upamiętniającego Polaków-żołnierzy walczących w armii austro-węgierskiej na tzw. froncie nad Soczą w czasie I wojny światowej.

„Polska pamięta o swoich bohaterach dlatego stawiamy im pomnik. To pomnik żołnierskiego honoru, pomnik żołnierzy, którzy dotrzymali żołnierskiej przysięgi” – mówił marszałek. Stanisław Karczewski zaznaczył, że jest to obelisk skromny w formie, a wielki w wymowie.

Przypomniał, że I wojna rozgrywała się w czasie, gdy, podobnie jak Słoweńcy, nie mieliśmy własnego państwa. Polska rozdarta była między trzech zaborców – Rosję, Prusy i Austro-Węgry. Polacy zostali wcieleni do wrogich armii zaborczych. Na wszystkich frontach tej wojennej zawieruchy walczyli ubrani w obce mundury. Zdarzało się, że strzelali do siebie. Gdy polegli zostali pochowani jako żołnierze austrowęgierskiego wojska.

Życie w armiach zaborczych straciło blisko 500 tys. Polaków. Polacy walczyli ramię w ramię ze Słoweńcami tu nad Soczą. Poległo tu kilka tysięcy polskich żołnierzy. Tu na froncie włoskim walczyli głównie Polacy z Galicji.

Marszałek podkreślił, że tu w dolinie Soczy splatają się tragiczne losy wielu narodów pozbawionych własnego państwa. „Te bolesne doświadczenia łączą nas, wpisują się we wspólną pamięć historyczną tej części Europy” – powiedział.

"Dzisiaj mamy swoje państwo, które broni naszych interesów. I Polacy nie muszą być posyłani, by ginąć na obcych frontach. Razem z przyjazną Słowenią jesteśmy dzisiaj w Unii Europejskiej, która przechodzi kryzys. A Unia będzie silna, gdy oprze się na państwach narodowych. Państwo narodowe sprawdziło się. Bo jest nośnikiem narodowej tożsamości. Tylko wtedy, gdy Europejczycy zachowają tożsamość – Unia Europejska może przetrwać i może odnieść sukces” – zaznaczył marszałek.

„Inna myśl, która przychodzi mi do głowy nad grobami żołnierzy dotyczy patriotyzmu. Dziś, gdy budujemy europejską wspólnotę suwerennych państw pamiętajmy, że fundamentem tej wspólnoty, która broni każdego z członków, jest solidarność oraz poszanowanie tożsamości i szacunek dla wszystkich narodów wielkich i małych. To jest lekcja wyniesiona z dwóch wojen światowych. A więc pochylmy głowy przed bohaterami, którzy dotrzymali żołnierskiej przysięgi do końca, ale też wyciągnijmy wnioski z ich tragicznego losu” - powiedział marszałek.

Pomnik odsłonięto w asyście wojska polskiego i słoweńskiego oraz straży marszałkowskiej. W uroczystości udział wziął burmistrz Nowej Goricy Matej Arcon, przewodniczący Rady Narodowej Słowenii Alojzy Kovsca oraz przedstawiciele Polonii. Obelisk został poświęcony przez nuncjusza apostolskiego arcybiskupa Juliusza Janusza.

W uroczystościach wzięła udział delegacja senatorów w składzie: Jarosław Rusiecki, Wiesław Kilian, Jan Hamerski.

Uroczystość była okazją do spotkania z przedstawicielami słoweńskiej Polonii.

Źródło: Senat RP