„Ta wystawa to kawałek ważnej historii. Przypomina, że Polacy zawsze dobrze czuli się na Węgrzech" – podkreślił marszałek Stanisław Karczewski, 3 listopada 2016 r. otwierając w Senacie ekspozycję „Polacy na Kőbányi".

Jest ona poświęcona Polakom, którzy w latach 20. i 30. XX w. przybyli na Węgry w poszukiwaniu pracy i w Kőbányi, dzielnicy Budapesztu, utworzyli szczególną wspólnotę patriotyczną. Wystawę, prezentowaną w ramach obchodów Roku Solidarności Polsko-Węgierskiej, ustanowionego senacką uchwałą z 19 lutego 2016 r., przygotowały Stowarzyszenie Katolików Polskich na Węgrzech pw. św. Wojciecha i Polska Parafia Personalna w Budapeszcie.

Marszałek Stanisław Karczewski przypomniał, że Senat od lat organizuje 2 maja uroczyste obchody Dnia Polonii w krajach osiedlenia naszych rodaków. W 2016 r. senatorowie spotkali się z Polonią węgierską i był to świetny wybór. Jak mówił, „w budapesztańskim kościele pw. św. Wojciecha rozmawialiśmy o losie tamtejszych Polaków, o przyjaźni i braterstwie polsko-węgierskim". Marszałek Senatu podkreślił, że takie spotkania i rozmowy to codzienność, także w ramach Grupy Wyszehradzkiej, a przewodniczący parlamentów państw członkowskich spotkają już 2 grudnia 2016 r. Zdaniem marszałka Polonia węgierska pracuje wzorowo, swoje obowiązki wobec niej wykonują wzorowo też węgierskie władze. I za to właśnie serdecznie podziękował obecnemu na otwarciu wystawy ambasadorowi Węgier w Polsce Ivanowi Gyurcsikowi.

O poczuciu wspólnoty i odpowiedzialności Polaków i Węgrów mówiła przewodnicząca Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senator Janina Sagatowska. Jak podkreśliła, oba narody zawsze łączyło dążenie do wolności, niepodległości i solidarności, a także wierność Bogu i ojczyźnie.

Zdzisława Molnarne Sagun, prezes Stowarzyszenia Katolików Polskich na Węgrzech pw. św. Wojciecha, zwróciła uwagę, że wystawa przypomina historię ok. 7 tys. polskich rodzin, które znalazły swój dom w Budapeszcie. „Tym ludziom należy się pamięć, zwłaszcza w takim miejscu, jak Senat" – zaznaczyła. Jak dodała, jedna z wystawowych plansz przypomina historię rodziny Miernickich. W czasie II wojny światowej, podobnie jak inni Polacy i Węgrzy, otworzyli oni drzwi swojego domu dla polskich uchodźców.

Wystawa przypomina Polaków, którzy w Kőbányi utworzyli szczególną wspólnotę patriotyczną. Zamieszkało tam wówczas ok. 15 tys. osób, pochodzących w większości z Galicji. Pod przewodnictwem polskiego duszpasterza ks. Wincentego Danka Polacy wybudowali tam kościół, przy którym powstało prowadzone przez siostry elżbietanki schronisko – Dom Polski, stanowiący centrum życia duchowego, patriotycznego i charytatywnego. W dramatycznych latach II wojny światowej polskie rodziny z Kőbányi przyjęły do swoich domów polskich uchodźców – żołnierzy i cywilów, którym Węgry otworzyły swe granice.

Wystawę po raz pierwszy zaprezentowano w lutym 2016 r. w budapeszteńskim Domu Polskim. Ekspozycja powstała dzięki pomocy finansowej ze środków polonijnych Ministerstwa Spraw Zagranicznych i węgierskiego Narodowego Funduszu Współpracy.

Źródło/Foto: Senat RP