22 lipca 2017 r. zakończyło się 45. posiedzenie Senatu. Izba po wielogodzinnej, burzliwej debacie bez poprawek przyjęła ustawę o Sądzie Najwyższym.
Izba podczas tego posiedzenia rozpatrzyła 23 ustawy, do 8 wprowadziła poprawki. Podjęła też 3 uchwały okolicznościowe:w sprawie upamiętnienia polskich Ofiar zbrodni NKWD z lat 1937–1938, w setną rocznicę utworzenia Narodowego Komitetu Polskiego oraz w 25. rocznicę odwołania rządu Jana Olszewskiego. Senat przyjął ponadto sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności w 2016 r. oraz informację o działalności Rady Mediów Narodowych w 2016 r., a także zapoznał się z informacją o działalności Sądu Najwyższego w 2016 r.
Ustawa o Sądzie Najwyższym(projekt poselski) przewiduje m.in. reorganizację struktury wewnętrznej SN. Zgodnie z ustawą, mają powstać 3 izby: Prawa Publicznego, Prawa Prywatnego i Dyscyplinarna (obecnie są to izby: Cywilna, Karna, Wojskowa oraz Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych). Nadal do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego SN ma powoływać prezydent na wniosek KRS. Sędzią SN będzie mógł zostać np. sędzia sądu rejonowego, prokurator rejonowy, radca Prokuratorii Generalnej RP, adwokat, radca prawny i notariusz pod warunkiem 10 lat stażu pracy. Staż nie będzie wymagany np. wobec prokuratora Prokuratury Krajowej czy profesora i dra hab. nauk prawnych. Ustawa obniża granicę wieku do przejścia sędziego SN w stan spoczynku – 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Organami SN będą: pierwszy prezes Sądu Najwyższego, prezes Sądu Najwyższego, Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego, zgromadzenie sędziów izby Sądu Najwyższego i Kolegium Sądu Najwyższego. Pierwszy prezes SN ma być powoływany przez prezydenta spośród 5 a nie, jak obecnie 2 kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów SN. Zgodnie z ustawą, wszyscy obecni sędziowie SN przejdą w stan spoczynku, z wyjątkiem wskazanych przez ministra sprawiedliwości, po zatwierdzeniu przez prezydenta.
Senatorowie 18 lipca 2017 r. blisko 8 godzin debatowali nad informacją o działalności Rady Mediów Narodowych w 2016 r., którą przedstawił jej przewodniczący Krzysztof Czabański oraz nad sprawozdaniem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności w 2016 r. wraz z informacją o podstawowych problemach radiofonii i telewizji w 2016 r. zaprezentowaną przez przewodniczącego KRRiT Witolda Kołodziejskiego.
W tym dniu senatorowie minutą ciszy uczcili zmarłego 13 lipca 2017 r. senatora I kadencji Macieja Krzanowskiego.
Czwartego dnia 45. posiedzenia Izba rozpatrzyła nowelizację ustawy o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych. Senatorowie przeprowadzili drugie czytania trzech projektów uchwał: w sprawie upamiętnienia Ofiar „operacji polskiej” NKWD z 1937 r., w setną rocznicę utworzenia Narodowego Komitetu Polskiego, w 25. rocznicę odwołania rządu Jana Olszewskiego.
Podczas obrad Senat wprowadził 34 poprawki do nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego. Bez poprawek przyjęto natomiast ustawę o zmianie ustawy o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw. Senatorowie rozpatrzyli także ustawę – Prawo wodne i wprowadzili do niej 9 poprawek. Izba podjęła również 3 uchwały okolicznościowe.
Ustawa o zmianie ustawy o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) dostosowuje przepisy ustawy do przepisów rozporządzeń unijnych. Zmienione zostały m.in. zakresy obowiązków operatorów urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych oraz urządzeń będących systemami przeciwpożarowymi i rozdzielnicami elektrycznymi (zawierających fluorowane gazy cieplarniane) oraz osób fizycznych wykonujących czynności wymagające posiadania certyfikatu dla personelu.
Nowelizacja ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (projekt rządowy) dostosowuje obowiązujące przypisy do wyroków Trybunału Konstytucyjnego z 14 lutego 2012 r. (sygn. akt P 17/10), 27 czerwca 2013 r. (sygn. akt K 36/12) i 5 lutego 2015 r. (sygn. akt K 60/13). Nowela wprowadza ograniczenia podmiotów posiadających status członków spółdzielni do osób, którym przysługuje prawo do lokali, określa zasady rozliczeń z tytułu zwrotu wkładu mieszkaniowego. Reguluje kwestie rozliczenia funduszu remontowego, gdy w określonym budynku powstała wspólnota mieszkaniowa. Nowela ma również usprawnić działalność spółdzielni poprzez zapewnienie jej członkom możliwości uczestniczenia w obradach walnego zgromadzenia poprzez pełnomocnika oraz zmienia sposób liczenia głosów podczas obrad walnego zgromadzenia.
W przyjętych poprawkach Senat zdecydował m.in., że członkostwo w spółdzielni powinno być związane wyłącznie z posiadaniem w spółdzielni prawa do lokalu albo ekspektatywy własności. Ma ono powstawać z mocy prawa, co oznacza, że nie trzeba będzie składać deklaracji członkowskiej i wnosić wpisowego. Określono także inne zasady nabywania mieszkań w spółdzielni mieszkaniowej przejętych nieodpłatnie od przedsiębiorstwa państwowego, państwowej osoby prawnej lub spółki Skarbu Państwa poprzez zobowiązanie najemcy do wpłaty wkładu budowlanego w wysokości nie wyższej niż 5% aktualnej wartości rynkowej prawa odrębnej własności lokalu. Senat zaproponował też zasady rozliczania funduszu remontowego z właścicielami lokali, którzy przestają być członkami spółdzielni. Będą oni współwłaścicielami środków zgromadzonych na funduszu remontowym w wysokości odpowiadającej udziałowi we współwłasności nieruchomości wspólnej według stanu na dzień ustania członkostwa. Doprecyzowano, że pełnomocnik członka spółdzielni działający na walnym zgromadzeniu nie może reprezentować więcej niż 1 członka spółdzielni. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie, a dołączona do protokołu walnego zgromadzenia lista pełnomocnictw powinna być odczytana.
Ustawa – Prawo wodne (projekt rządowy) ma zastąpić obowiązujące prawo wodne z 2011 r. Jej celem jest pełna implementacja dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej,w tym jej kontrowersyjny art. 9 dotyczący zwrotu kosztów usług wodnych. Polska została już upomniana przez Komisję Europejską za niewdrożenie tych przepisów. Ustawa kompleksowo reguluje gospodarowanie wodami, w tym kształtowanie i ochronę zasobów wodnych, zarządzanie nimi oraz korzystanie z wód, sprawy własności wód i gruntów pokrytych wodami, a także zasady gospodarowania tymi składnikami jako majątkiem Skarbu Państwa. Ustawa wprowadza zarząd nad wodami w układzie zlewniowym, a nie administracyjnym, jak obecnie. Przewiduje utworzenie Państwowego Gospodarstwa Wodnego „Wody Polskie”, które w imieniu Skarbu Państwa będzie pełniło rolę gospodarza na wszystkich wodach publicznych. Pozwolić to ma m.in. na sprawniejsze zarządzanie zasobami wodnymi, a także planowanie inwestycji wieloletnich. Nowe przepisy mają też umożliwić uruchomienie 3,5 mld euro z funduszy europejskich, m.in. na inwestycje przeciwpowodziowe.
We wprowadzonych poprawkach Senat uznał za zasadne utworzenie na obszarze dorzecza Odry nowego regionu wodnego Noteci. W konsekwencji rozbudowane zostaną struktury Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie poprzez utworzenie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Bydgoszczy. Wysokość opłaty legalizacyjnej określono na 4340 zł, czyli w wysokości 20-krotności opłaty za wydanie pozwolenia wodnoprawnego. Senat zaproponował także zwolnienie z opłaty rocznej gruntów pokrytych wodami użytkowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, kluby sportowe czy osobom amatorsko łowiącym ryby, o ile dostęp do tych wód będzie powszechny i bezpłatny. Izba opowiedziała się za obniżeniem maksymalnej opłaty za pobór wód do celów rolniczych na potrzeby zaopatrzenia w wodę ludzi i zwierząt gospodarskich. Obniżono ponadto wysokość opłaty za wydanie pozwolenia wodnoprawnego do wysokości obowiązującej opłaty skarbowej. Wysokość opłaty za przyjęcie zgłoszenia wodnoprawnego, opłaty za wydanie oceny wodnoprawnej oraz skumulowanej maksymalnej opłaty za wydanie więcej niż 1 pozwolenia wodnoprawnego byłoby ustalane proporcjonalnie. Senat postanowił, że przepis przejściowy zapobiegający zmianie taryf określonych w przepisach ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, w związku z wprowadzeniem nowych opłat za usługi wodne, powinien dotyczyć nie tylko taryf na rok 2018, ale także na rok 2019. Zdaniem Izby skutki finansowe związane z wejściem w życie nowego prawa wodnego powinny być możliwie najmniej dolegliwe dla adresatów nowej regulacji.
Senatorowie podjęli 3 uchwały okolicznościowe.
W uchwale w sprawie upamiętnienia polskich Ofiar zbrodni NKWD z lat 1937–1938 przypomniano, że 11 sierpnia 1937 r. ludowy komisarz spraw wewnętrznych ZSRS Nikołaj Jeżow, na polecenie Józefa Stalina, wydał rozkaz rozpoczynający tzw. operację polską NKWD. Zamordowano wówczas 111 091 Polaków, 28 744 skazano zaś na wieloletni pobyt w łagrach. W uchwale podkreślono, że na państwie polskim spoczywa obowiązek przywrócenia pamięci ofiar tej operacji społeczeństwu polskiemu i całemu światu.
Senat w uchwale w setną rocznicę utworzenia Narodowego Komitetu Polskiego wyraził wdzięczność politykom, twórcom i działaczom Komitetu Narodowego Polskiego, dzięki którym znaleźliśmy się – jeszcze nie mając własnego państwa – w gronie zwycięzców w I wojnie światowej, co skutkowało obecnością polskiej delegacji w Wersalu w roli współtwórcy ładu światowego opartego na idei samostanowienia narodowego i poszanowania demokratycznych reguł życia publicznego. Przypomniano, że KNP powstał 15 sierpnia 1917 r. na zjeździe działaczy niepodległościowych w Lozannie z inicjatywy Romana Dmowskiego i jego najbliższych współpracowników. Prowadził intensywną działalność dyplomatyczną na rzecz sprawy polskiej, co m.in. wpłynęło na ostateczny kształt 14-punktowego programu wojennego prezydenta USA Thomasa Woodrowa Wilsona i umieszczenie w nim punktu 13. mówiącego o prawie Polaków do niepodległego państwa polskiego z wolnym dostępem do morza.
W uchwale w 25. rocznicę odwołania rządu Jana Olszewskiego przypomniano, że pierwszy gabinet popierany przez Sejm wyłoniony w pierwszych wolnych wyborach po II wojnie światowej został odwołany w nocy z 4 na 5 czerwca 1992 r., w atmosferze bezkrwawego zamachu stanu. Zaznaczono, że akcja odwołania rządu rozpoczęła się już w maju 1992 r. Brały w niej udział „ugrupowania, środowiska i osoby będące beneficjentami umowy okrągłostołowej: postkomuniści oraz część nowej, kontrolowanej przez służby specjalne, pseudoelity III Rzeczypospolitej”. Bezpośrednim pretekstem do odwołania stało się wykonanie przez ministra spraw wewnętrznych Antoniego Macierewicza uchwały Sejmu zobowiązującej do przedstawienia pełnej informacji na temat wysokich urzędników państwowych, posłów i senatorów będących współpracownikami UB i SB w latach 1945–90”. „Senat dziękuje Premierowi Janowi Olszewskiemu za niezłomną postawę w tamtych przełomowych dniach” – napisano w uchwale.
Źródło: Senat RP