10 listopada 2017 r. zakończyło się 2-dniowe 49. posiedzenie Senatu. Podczas 49. posiedzenia Izba rozpatrzyła 11 ustaw, do 1 wprowadziła poprawki. Zdecydowano także o wniesieniu do Sejmu 2 projektów ustaw.

Tego dnia senatorowie zapoznali się z informacją o działalności rzecznika praw obywatelskich za rok 2016 oraz o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela, którą przedstawił rzecznik Adam Bodnar.

Senat wprowadził 9 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz ustawy o cudzoziemcach (projekt poselski). Doprecyzowano m.in., że przepisy ustawy o cudzoziemcach będą miały zastosowanie nie tylko do wydawania kart pobytu, ale również do ich wymiany i unieważnienia. Nowelizacja wprowadza zmiany w przepisach określających zasady i tryb uznania osób polskiego pochodzenia za repatriantów, a także udzielania im pomocy przez państwo. Obejmuje pomocą całe rodziny repatriantów, a nie poszczególnych ich członków. Ustawa wprowadza określenie „najbliższej rodziny repatrianta”; są nią małżonek repatrianta i jego małoletnie dzieci. Przewiduje podniesienie o 25 tys. zł wysokości pomocy na zakup mieszkania na rodzinę. Oznacza to, że łącznie rodzinie repatriantów będzie przysługiwać 50 tys. zł dotacji. Nowelizacja zakłada także odstąpienie od warunku wydania wizy krajowej w celu repatriacji, polegającego na wykazaniu deportowania lub zesłania przez władze ZSRR. Wymóg ten uniemożliwiał przyjazd do Polski w ramach repatriacji osób, które, spełniając pozostałe warunki repatriacji, nie znajdowały się w posiadaniu dowodów potwierdzających fakt swojej deportacji lub swoich przodków.

Izba bez poprawek przyjęła następujące ustawy.

Ustawa o zmianie ustawy o pracy na morzu oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) ma na celu zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej na wypadek porzucenia marynarza, gdy armator pozostawił go bez środków utrzymania lub nie wypłaca mu wynagrodzenia za pracę co najmniej przez 2 miesiące, a także śmierci lub uszkodzenia ciała bądź choroby marynarza. Nowela określa też koszty i osoby odpowiedzialne za ich pokrycie w zakresie repatriacji porzuconych marynarzy. Wprowadza również obowiązek posiadania przez armatorów odpowiednich ubezpieczeń i zabezpieczeń finansowych.

Nowelizacja ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej (projekt rządowy) wydłuża okres zawieszenia stosowania ustawy z 6 lipca 2016 r. o podatku od sprzedaży detalicznej na 2018 r. Na jej mocy tzw. podatek od sklepów wielkopowierzchniowych nie byłby pobierany przez cały 2018 r., ale dopiero od przychodów ze sprzedaży detalicznej osiągniętych od 1 stycznia 2019 r. Konieczność przedłużenia zawieszenia stosowania przepisów podyktowana jest ryzykiem wydłużonego czasu rozpatrywania skargi Polski na decyzję Komisji Europejskiej, dotyczącą podatku od sprzedaży detalicznej.

Ustawa o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (projekt rządowy) wprowadza obowiązek sporządzania przez organy podatkowe gmin co roku sprawozdania podatkowego dotyczącego podatków od nieruchomości, rolnego i leśnego. Sprawozdanie będzie przekazywane ministrowi finansów w postaci elektronicznej za pośrednictwem regionalnych izb obrachunkowych.

Ustawa o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) zmierza do wyeliminowania problemów związanych z niewłaściwym funkcjonowaniem rynku usług zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. Nowelizacja określa zasady i warunki świadczenia tych usług, a także wymagania dotyczące jakości wody i tryb zatwierdzania taryf. Nadzór nad usługami związanymi z tą działalnością dodatkowo będzie sprawować dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego „Wody Polskie”.

Ustawa o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2004–2017” (projekt poselski) przewiduje wydłużenie do 2019 r. funkcjonowania tego wieloletniego programu. Nowelizacja umożliwi budowę uniwersyteckich obiektów sportowych Poznań-Morasko i wykup 2 działek na potrzeby uczelni.

Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (projekt rządowy) dotyczy zasad przeprowadzania wywiadów środowiskowych przez kuratorów sądowych w sprawach rodzinnych i opiekuńczych. Na mocy nowelizacji sądy opiekuńcze będą mogły zlecać kuratorom sądowym przeprowadzanie wywiadów środowiskowych także w postępowaniu wykonawczym prowadzonym w sprawach opiekuńczych oraz po powzięciu przez sąd opiekuńczy wiadomości o zdarzeniu, które może stanowić podstawę do wszczęcia postępowania z urzędu, przed jego formalnym rozpoczęciem, a także na etapie postępowania rozpoznawczego w wypadku dorosłych. Na zlecenie sądu kuratorzy sądowi będą mogli również przeprowadzać wywiady środowiskowe w sprawach dotyczących zastosowania obowiązkowego leczenia odwykowego wobec osoby uzależnionej od alkoholu, a także umieszczenia osoby w szpitalu psychiatrycznym lub przyjęcia do domu pomocy społecznej bez jej zgody.

Ustawa o Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej (projekt rządowy) zakłada powołanie Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej (OSE) jako publicznej sieci telekomunikacyjnej, dzięki której od 1 września 2018 r. szkoły podstawowe i ponadpodstawowe zaczną otrzymywać bezpłatny dostęp do szerokopasmowego internetu. Ustawa określa cele i źródła finansowania OSE. Operatorem OSE będzie Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa – Państwowy Instytut Badawczy, który ma zapewniać dostęp do internetu o sumarycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s. Oprócz tego ma on świadczyć szkołom usługi w zakresie bezpieczeństwa teleinformatycznego i dostępu do technologii cyfrowych, a także promować zasady bezpiecznego korzystania z technologii cyfrowych.

Ustawa o finansowaniu zadań oświatowych (projekt rządowy) zmierza do uporządkowania systemu finansowania oświaty. Zmiany w finansowaniu zadań oświatowych dotyczą dotacji: przedszkolnej, podręcznikowej i dotowania placówek oświatowych z budżetów samorządów. Inne będą też zasady korzystania przez samorządy z dotacji na pomoc socjalną dla uczniów, tak by zwiększyć możliwość udzielania stypendiów i zasiłków szkolnych w gminach biedniejszych. Zmiany dotyczą też Karty Nauczyciela, m.in. modyfikują zasady oceny pracy nauczyciela, rozszerzają skalę ocen pracy z obecnej 3-stopniowej na 4-stopniową. Ścieżka awansu zawodowego nauczycieli zostanie wydłużona z 10 do 15 lat, przy możliwości jej skrócenia lub wydłużenia. Ustawa wprowadza od 1 września 2020 r. nowy dodatek – za wyróżniającą się pracę, przysługujący nauczycielowi dyplomowanemu. Określa również tygodniową obowiązkową liczbę godzin bezpośredniej pracy z uczniami dla nauczyciela, pedagoga, logopedy, psychologa i doradcy zawodowego oraz terapeuty pedagogicznego, w wymiarze 22 godzin. Obecnie samorządy mają w tej kwestii dowolność.

Ustawa o podstawowej opiece zdrowotnej (projekt rządowy) ma na celu poprawę organizacji i jakości funkcjonowania podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Ma zapewnić koordynację opieki i wsparcie pacjenta na poziomie POZ. Zgodnie z ustawą docelowo lekarzem POZ będzie przede wszystkim specjalista w dziedzinie medycyny rodzinnej (lub lekarz w trakcie specjalizacji) i specjalista II stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej. Będzie on decydował o postępowaniu terapeutycznym wobec pacjenta. POZ będzie finansowana ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia. Wprowadzenie nowego modelu organizacyjnego POZ będzie poprzedzone pilotażem, który będzie realizowany do 31 grudnia 2019 r.

Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (projekt rządowy) zmierza do uszczelnienia systemu podatku dochodowego od osób prawnych, zapewnienia powiązania wysokości podatku płaconego przez duże przedsiębiorstwa z faktycznym miejscem uzyskiwania przez nie dochodu. Dzięki nowym przepisom przedsiębiorcy będą mogli sprawdzić, czy ich kontrahenci uczciwie płacą podatki i terminowo składają deklaracje. Nowelizacja zawiera przepisy uszczelniające system podatku dochodowego od osób prawnych, m.in. dzięki implementacji dyrektywy Rady (UE) 2016/1164 z 12 lipca 2016 r. Nowela podwyższa m.in. kwotę wolną od podatku, a także roczny limit dotyczący stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów dla twórców. Wprowadza też roczny limit warunkujący możliwość stosowania ryczałtu od przychodów z najmu.

Izba zdecydowała o wniesieniu do Sejmu 2 projektów ustaw. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz ustawy o księgach wieczystych i hipotece (wniosek Komisji Ustawodawczej) ma na celu dostosowanie systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 25 października 2016 r. (sygn. akt SK 71/13), stwierdzającego niezgodność przepisu ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego z konstytucją. Projektowana nowela powinna zapewnić skuteczniejszą ochronę praw wierzycieli, którzy uzyskali zabezpieczenie swoich roszczeń pieniężnych w postaci ustanowienia na majątku dłużnika: hipoteki przymusowej, zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości bez księgi wieczystej, hipoteki morskiej, zakazu zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

Celem projektu ustawy o zmianie ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (inicjatywa Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji) jest przyznanie dzieciom matek, pozbawionych wolności na podstawie uznanych za nieważne orzeczeń, urodzonych w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia lub których matka w okresie ciąży przebywała w takich miejscach, uprawnień do odszkodowania lub zadośćuczynienia od Skarbu Państwa. Projekt nowelizacji to realizacja postulatów zawartych w petycji (P9-06/17), skierowanej do marszałka Senatu.

Źródło: Senat RP