Na Placu Zamkowym w Warszawie odbyły się uroczystości z okazji święta Konstytucji 3 Maja z udziałem prezydenta Andrzeja Dudy i premiera Mateusza Morawieckiego oraz najwyższych władz państwowych.

W obchodach 227. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja uczestniczył marszałek Senatu Stanisław Karczewski, wicemarszałek Senatu Maria Koc, senatorowie oraz członkowie Polonijnej Rady Konsultacyjnej.

„Konstytucja 3 Maja stała się wielkim kamieniem węgielnym wolności, nowoczesnej państwowości Rzeczypospolitej; do Konstytucji 3 Maja odwoływały się późniejsze pokolenia, odwoływali się Ci, co wywalczyli niepodległość w 1918 r., odwoływali się twórcy Solidarności” – powiedział prezydent. Przypomniał, że choć była przełomem dla polskiej historii ustrojowej, nie stała się przełomem dla Polski, nie uratowała jej przed upadkiem.

Prezydent zaznaczył, że dziś żyjemy w wolnej, suwerennej, bezpiecznej Polsce i naszym zadaniem jest jej wzmocnienie - budowanie silnej, bezpiecznej Polski, której pozycja będzie rosła w świecie. Dodał, że wspólnie z Unią Europejską i NATO Polska dba o to, by było coraz bezpieczniej w Europie i na świecie.

Podkreślił, że dzisiaj Polska i Polacy zasługują nie tylko na debatę o naszym ustroju, konstytucji, ale po ponad 20 latach jej obowiązywania zasługujemy również na to, byśmy dokonali refleksji nad tą konstytucją. "Chciałabym, aby to właśnie naród, aby polskie społeczeństwo zostało zapytane przez rządzących o to, w jakim kierunku chce, żeby podążały polskie sprawy ustrojowe, które kwestie są z konstytucyjnego - tego fundamentalnego - punktu widzenia najważniejsze" – zaznaczył prezydent.

Zapowiedział, że złoży w Senacie wniosek, aby referendum konsultacyjne w sprawie konstytucji odbyło się 10 i 11 listopada. Prezydent zaapelował do społeczeństwa o udział w tym referendum.

„Proszę żebyście przyszli i w to wielkie święto powiedzieli, jakiej Polski chcecie, żebyście mogli potem o tym przekazać swoim wnukom, dzieciom, daj wam Boże także i prawnukom, żebyście mogli z dumą mówić - to ja także swoją opinią, swoim zdaniem kształtowałem tę ojczyznę, w której dzisiaj żyjecie - suwerenną, niepodległą, silną, w której żyjemy dostatnio, która jest dla nas sprawiedliwa, i której trzeba bronić za wszelką cenę, bo niczego lepszego nie będziemy mieli" – powiedział prezydent Andrzej Duda.

„Niech ten rok 100-lecia odzyskania niepodległości będzie dla nas rokiem konstytucyjnego przełomu” – powiedział prezydent.

Wcześniej w Bazylice Archikatedralnej p.w. św. Jana Chrzciciela odbyła się msza św. w intencji ojczyzny.

Metropolita warszawski kardynał Kazimierz Nycz powiedział „ nasza modlitwa w Archikatedrze to nie tylko dziękczynienie za Konstytucję 3 Maja, ale także dziękczynienie za całą troskę kolejnych pokoleń Polaków o zasadniczą ustawę, na której budowane jest państwo, na której budowane jest całe prawodawstwo. Byliśmy w tym stuleciu świadkami wielu konstytucji małych, kolejnych konstytucji, które poszczególne pokolenia Polaków z troską dawały swojemu narodowi. Chcemy panu Bogu za to podziękować razem, wspólnie"..

„Dziś, gdy prowadzimy społeczną debatę nad polską Konstytucją, warto pamiętać, że jest to jeden z najważniejszych wymiarów służby dla naszej ojczyzny. Troska, aby fundament aksjologiczny był kompletny, by uwzględniał odniesienie do niezmiennego prawa moralnego. By Konstytucja miała wartości podstawowe, nienegocjowalne. Jak nam mówi bardzo ważne stwierdzenie wielkiego współczesnego myśliciela i teologa papieża Benedykta XVI, który się tym pojęciem posługiwał. I w nauczaniu na placu św. Piotra, i w encyklikach, ale także wtedy, kiedy wyjeżdżał do ważnych instytucji współczesnego świata, mówił o wartościach nienegocjowalnych. I to zasługuje dzisiaj także na wielką uwagę" – powiedział kardynał Nycz.

Podkreślił, że do tych wartości należy godność człowieka, małżeństwo, życie ludzkie w całym jego przebiegu oraz prawo rodziców do wychowania swoich dzieci, wcale nie tak oczywiste w dzisiejszym świecie.

Święto Konstytucji 3 Maja obchodzone jest na pamiątkę uchwalonego przez tzw. Sejm Wielki dokumentu (ustawy rządowej) regulującego ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Powszechnie przyjmuje się, że Konstytucja 3 Maja była pierwszą w Europie i drugą na świecie (po konstytucji amerykańskiej z 1787 r.) nowoczesną, spisaną konstytucją. Konstytucja z 3 maja 1791 r. była zwieńczeniem reform Rzeczpospolitej podjętych w okresie obrad Sejmu Czteroletniego (1788-1792).

W miejsce wolnej elekcji wprowadzała w Polsce ustrój dziedzicznej monarchii konstytucyjnej. Religii katolickiej przyznawała pozycję uprzywilejowaną, zapewniając tolerancję dla innych wyznań. Przyjęła trójpodział władzy na: prawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Zachowywała też stanową strukturę społeczeństwa, otwierając jednocześnie perspektywy dalszych przekształceń ustroju.

Źródło: Senat RP