„Zdrowie zależy w dużej mierze od nas samych” – przekonywali uczestnicy konferencji „Nowoczesne technologie medyczne i ich wpływ na profilaktykę oraz codzienną praktykę kliniczną w polskiej służbie zdrowia”, zorganizowanej 17.10.2018 r. z inicjatywy marszałka Stanisława Karczewskiego.

Zastanawiali się, jak skutecznie dotrzeć do świadomości społecznej Polaków i jak opracować efektywne programy prewencyjne.

Otwierając konferencję, marszałek Senatu zwrócił uwagę na potrzebę profilaktyki i promowania zdrowego trybu życia. „Najważniejsza jest edukacja dzieci i młodzieży. Zmiana nawyków jest bardzo trudna” – przekonywał. „Niezwykle ważna jest nasza, lekarzy i polityków, aktywność fizyczna. Zachęcajmy innych do zdrowego stylu życia” – mówił.

„Na wydłużenie życia w 30% ma wpływ medycyna, 70% zaś działania prozdrowotne” – zaznaczył minister zdrowia Łukasz Szumowski. Zgodził się z opinią, że najważniejsza jest profilaktyka. W jego ocenie część programów profilaktycznych funkcjonuje albo słabo, albo nie jest realizowana w ogóle. Jak wskazywał, profilaktyka powinna zaczynać się w rodzinie. Bez tego działania profilaktyczne nie zakończą się sukcesem.

Przewodniczący Komisji Zdrowia senator Waldemar Kraska zwrócił uwagę, że choroby cywilizacyjne to jeden z największych problemów krajów rozwiniętych, do których Polska już należy. Na rozwój takich chorób jak cukrzyca czy otyłość w dużej mierze ma wpływ tryb naszego życia – brak aktywności fizycznej, wysokotłuszczowa i bogata w cukier dieta. Senator wskazał na konieczność działań profilaktycznych i edukacji społeczeństwa.

W pierwszej części konferencji podsumowano 3. edycję wielospecjalistycznego programu przeciwdziałania chorobom cywilizacyjnym i wsparcia zdrowia Polaków „Po Pierwsze Zdrowie”, zainicjowanego przez prof. Henryka Skarżyńskiego. Ten niekomercyjny program realizowany jest przez Światowe Centrum Słuchu Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu oraz Instytut Narządów Zmysłów, Telewizję Polską i Polskie Radio, towarzystwa naukowe i zespoły eksperckie z różnych specjalności medycznych. Towarzyszy on ogólnopolskiej akcji „Lato z Radiem”. Prof. Henryk Skarżyński podkreślił, że celem programu jest kreowanie aktywnych postaw prozdrowotnych i budowanie solidarności pokoleniowej. Poinformował, że w tegorocznej akcji, od 24 czerwca do 28 sierpnia 2018 r., podczas weekendów mobilne centra medyczne pojawiły się w 34 miejscach w Polsce. Przeprowadzono bezpłatne przesiewowe badania słuchu. Można było także skorzystać z porad ekspertów: audiologów, chirurgów, dermatologów, dietetyków, foniatrów, gastroenterologów, hematologów, kardiologów, okulistów, onkologów, otolaryngologów, pediatrów, periodontologów, psychiatrów i urologów. Jak mówił prof. Henryk Skarżyński, dzięki badaniom przesiewowym na bardzo wczesnym etapie można wykryć choroby, które często mogłyby zostać niezdiagnozowane przez długie lata. Zapowiedział też, że na podstawie zebranych podczas badań danych zostaną przygotowane wytyczne dla resortu zdrowia, dotyczące programu profilaktyki.

„Mówiąc o zdrowiu, trzeba zacząć od profilaktyki. Powinna być powszechna i zorganizowana na każdym etapie rozwoju i w wielu dziedzinach zdrowia człowieka” – mówił dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia prof. Mirosław Jarosz. Jak dodał, priorytetem powinna być edukacja żywieniowa. Według szacunków instytutu w ciągu ostatnich ponad 20 lat 313 tys. Polaków uniknęło zachorowania na nowotwory złośliwe m.in. dzięki zmianie nawyków żywieniowych, np. rezygnacji z czerwonego mięsa i jego przetworów, tłuszczów zwierzęcych, cukru i soli, zwiększeniu spożycia warzyw i owoców, tłuszczów roślinnych i kawy. Instytut Żywności i Żywienia udowodnił, że jest możliwa skuteczna walka z otyłością. Dzięki projektowi „Zachowaj równowagę” odnotowano 3-procentowy spadek nadwagi otyłości u uczniów szkół podstawowych.

„Czy przebijemy się z głosem rozsądku? Czy Polacy zaczną się lepiej odżywiać?” – pytał główny inspektor sanitarny kraju Jarosław Pinkas. „Nie, nasza siła jest stosunkowo mała” – ocenił. Jak przekonywał, pomocne w szerzeniu wiedzy opartej na nauce mogą się okazać nowoczesne technologie. „Świat jest w smartfonie” – podkreślił. Jego zdaniem za rosnącą średnią długością życia nie nadąży system ochrony zdrowia. Dlatego obowiązkiem każdego obywatela powinno być dbanie o własne zdrowie.

W drugiej części konferencji młodzi naukowcy i lekarze przedstawili wyniki swoich badań, najnowsze rozwiązania technologiczne i terapie, mające zastosowanie w zwalczaniu różnych schorzeń i ułatwiające funkcjonowanie osób z zaburzeniami: RAMCIP (domowy robot asystent dla pacjentów z zaburzeniami pamięci), terapię bezsenności u osób starszych, terapię w zaburzeniach przetwarzania słuchowego w chorobach centralnego układu nerwowego, leczenie komórkami macierzystymi w okulistyce, kalkulator ryzyka IKARD-SCORE, prenatalną diagnostykę i immunoprofilaktykę chorób wynikających z konfliktów matczyno-płodowych, diagnostykę prenatalną wad serca (porównawcza hybrydyzacja genomowa do mikromacierzy), wczesną diagnostykę i leczenie stwardnienia guzowatego wśród noworodków i niemowląt, fetoskopową metodę operacji rozszczepu kręgosłupa płodu, obrazowanie wewnątrzwieńcowe i metody utrwalania mleka kobiecego.

Źródło: Senat RP