W poniedziałek 12 marca w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej odbyła się oficjalna premiera filmu "Kurier" w reżyserii Władysława Pasikowskiego. To jeden z ok. 40 filmów historycznych powstających przy wsparciu i zaangażowaniu MKiDN.
Na jego realizację Polski Instytut Sztuki Filmowej przekazał 7 mln zł.
- „Kurier z Warszawy" to postać bardzo ważna w polskiej historii, przykład heroicznej postawy, i takiej, w zasadzie w tamtych czasach, w czasie wojny, postawy często spotykanej – powiedział wicepremier, minister kultury prof. Piotr Gliński.
W premierze wzięli udział m.in. prezydent Andrzej Duda, wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska, marszałek Senatu Stanisław Karczewski, wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński, wiceministrowie kultury – Wanda Zwinogrodzka, Magdalena Gawin, Paweł Lewandowski, przedstawiciele rządu, parlamentarzyści, twórcy filmu i aktorzy.
Wicepremier Piotr Gliński podkreślił, że Jan Nowak-Jeziorański "wypełniał swoją misję z powodów czysto patriotycznych". "Myślę, że takie postaci trzeba pokazywać" - dodał.
- Naszą rolą jest wspieranie tego typu produkcji, stwarzanie warunków dla rozwoju polskiej kinematografii, stąd też nowa ustawa o zachętach do produkcji filmowej. Wielu producentów zagranicznych zgłasza się, wiedząc, że Polska dołączyła do tych krajów, które miały tego typu zachęty, bo my jesteśmy ostatnim krajem europejskim, który nie ma takich możliwości dla rozwoju rynku filmowego - zwrócił uwagę minister kultury.
Zaznaczył, że ministerstwo wspiera rynek, natomiast rzeczą twórców jest to, żeby te produkcje były "ciekawe, atrakcyjne i żeby to były filmy, na które będziemy chcieli wszyscy chodzić".
W postać Jana Nowaka-Jeziorańskiego wcielił się Philippe Tłokiński - absolwent Wyższej Szkoły Teatralnej w Saint-Etienne, znany z teatrów francuskich, szwajcarskich i polskich. Na wielkim ekranie wystąpił m.in. w "Nocy Walpurgii", "Helu" i "Volcie". Rolę w filmie o Nowaku-Jeziorańskim dostał w wyniku castingu, co - jak mówił wcześniej dziennikarzom - "niezwykle go cieszy, bo chyba każdy młody aktor marzy o tym, żeby zagrać u Władysława Pasikowskiego. Jego dzieła są wypełnione plejadą wielkich nazwisk, mistrzów aktorstwa".
W filmie zobaczymy również m.in. Patrycję Volny, Julie Engelbrecht, Grzegorza Małeckiego, Jana Frycza, Rafała Królikowskiego, Mirosława Bakę i Cezarego Pazurę. Autorami scenariusza są Pasikowski i Sylwia Wilkos. Za scenografię odpowiada Wojciech Żogała ("Edi", "Mistrz", "Bogowie"), za kostiumy - Małgorzata Braszka ("Poznań 56", "Przedwiośnie", "Jack Strong"), a autorem charakteryzacji jest Janusz Kaleja ("W ciemności", "Córki dancingu", "Pokot"). Za kamerą stanęła na co dzień pracująca w Los Angeles Magdalena Górka, znająca Pasikowskiego z planu "Jacka Stronga".
Obraz jest sensacyjną historią szpiegowską, zainspirowaną tajną misją Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Jego akcja toczy się w czasie bezpośrednio poprzedzającym wybuch Powstania Warszawskiego. Producentem obrazu - tak jak wcześniej m.in. fabularyzowanego dokumentu "Powstanie Warszawskie" oraz "Miasto 44" Jana Komasy - jest MPW, we współpracy ze Scorpio Studio. Film wejdzie na ekrany kin 15 marca.
Zdzisław Jeziorański (Jan Nowak to jeden z jego pseudonimów okupacyjnych) urodził się w 1914 r. w Berlinie. Brał udział w kampanii wrześniowej, potem zaangażował się w działalność konspiracyjną - był członkiem Związku Walki Zbrojnej i żołnierzem Armii Krajowej.
Uczestniczył m.in. w Akcji "N", w ramach której kolportowano wśród Niemców antyhitlerowskie materiały propagandowe w języku niemieckim. Odbył pięć wypraw na trasie Warszawa - Londyn jako kurier komendanta głównego AK i jego łącznik z rządem polskim w Londynie. Walczył w Powstaniu Warszawskim.
Po wojnie pozostał za granicą. Od 1948 r. pracował w Radiu BBC. 3 maja 1952 r. poprowadził pierwszą audycję Radia Wolna Europa w języku polskim. Dyrektorem sekcji polskiej RWE był przez prawie 25 lat. Następnie zamieszkał w USA, gdzie był rzecznikiem spraw polskich.
Swoje przeżycia wojenne opisał w głośnej książce pt. "Kurier z Warszawy". Na stałe wrócił do Polski w 2002 r. Aktywnie włączył się w życie kraju, zaangażował się m.in. w promowanie integracji Polski z Unią Europejską. Zmarł 20 stycznia 2005 r.
Źródło: mdikn/PAP
foto: Danuta Matloch