12 lipca 2019 r. wieczorem zakończyło się 82. trzydniowe posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzyła 19 ustaw, do siedmiu wprowadziła poprawki. Zdecydowała o wniesieniu do Sejmu czterech projektów ustaw i podjęła uchwałę okolicznościową.

Trzeciego dnia obrad senatorowie zapoznali się z informacją o działalności Krajowej Rady Sądownictwa w 2018 r., przedstawioną przez jej przewodniczącego Leszka Mazura, a także rozpatrzyli nowelizację ustawy o wsparciu kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy.

Na zakończenie posiedzenia zostały przeprowadzone głosowania. Izba wprowadziła 13 poprawek do ustawy o inwestycjach w zakresie budowy Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 – Oddziału Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku (projekt poselski), która ma usprawnić budowę Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 w Gdańsku. Poprawki mają charakter redakcyjny, dostosowują też ustawę do realiów lokalnych.

Z 23. legislacyjno-redakcyjnymi poprawkami senatorowie przyjęli ustawę o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) wprowadzającą do polskiego prawa nowy typ spółki kapitałowej – prostą spółkę akcyjną (PSA), której działalność reguluje kodeks spółek handlowych. Ma to ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej i zwiększyć możliwości inwestycyjne polskich przedsiębiorców, często konkurujących z firmami zagranicznymi, działającymi na podstawie korzystniejszych przepisów. PSA jest nowoczesną formą niepublicznej spółki kapitałowej przeznaczoną dla innowacyjnych przedsięwzięć. Ma łączyć korporacyjny charakter spółki jako osoby prawnej i jego podstawowe cechy, czyli wyłączenie osobistej odpowiedzialności wspólników za jej zobowiązania ze znaczną swobodą kształtowania stosunku spółki, zarówno jeśli chodzi o wzajemne relacje pomiędzy wspólnikami, jak i system zarządzania i nadzoru nad nim.

Z 16. poprawkami przyjęto ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych (projekt rządowy). Poprawki senackie przewidują m.in., że z tzw. ulgi za złe długi będzie mógł skorzystać również wierzyciel, który na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego, będzie w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego lub upadłościowego albo w trakcie likwidacji. Z kolei na podatnika korzystającego z tzw. ulgi za złe długi w kolejnych latach podatkowych senatorowie nałożyli obowiązek wykazywania w zeznaniu podatkowym wierzytelności, z którymi związana jest ulga. Ustawa m.in. skraca do maksymalnie 30 dni od dnia doręczenia faktury termin zapłaty w transakcjach handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny, oraz do maksymalnie 60 dni – termin zapłaty w transakcjach, w których wierzycielem jest mikro-, małe lub średnie przedsiębiorstwo, a dłużnikiem duża firma. Największych podatników podatku dochodowego od osób prawnych zobowiązano do corocznego przekazywania ministrowi ds. gospodarki sprawozdań o stosowanych przez siebie terminach zapłaty. Ponadto na firmy, które najbardziej opóźniają regulowanie swoich zobowiązań, prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów ma nakładać kary pieniężne. Ustawa wprowadza też tzw. ulgę na złe długi w podatkach PIT i CIT. Zwiększono też wysokość odsetek ustawowych za opóźnienia w transakcjach handlowych z 9,5 do 11,5%, tak aby kredytowanie się kosztem firm było droższe niż uzyskanie pieniędzy np. z kredytu komercyjnego.

Do ustawy o uregulowaniu niektórych spraw w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej na podstawie umowy (projekt rządowy) zostały wprowadzone 4 poprawki o charakterze korygującym. Ma ona na celu potwierdzenie traktowania Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej jak państwa członkowskiego Unii Europejskiej w okresie przejściowym, który rozpoczyna się w dniu wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE, a kończy 31 grudnia 2020 r. Nowe przepisy potwierdzają m.in., że obecnie obowiązujące przepisy dotyczące europejskiego nakazu aresztowania będą stosowane także w okresie przejściowym.

Z 14. poprawkami przyjęto ustawę o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Wydłużono do 31 sierpnia 2020 r. termin na dostosowanie się przez firmy audytorskie do nowych wymogów. Przyjęto, że również w przypadku kandydatów na członków Rady Agencji rekomendowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego ma być stosowana zasada dwukrotnej liczby kandydatów w stosunku do liczby obsadzanych mandatów. Ustawa ma na celu wzmocnienie nadzoru publicznego nad działalnością biegłych rewidentów i firm audytorskich. Przewiduje też powołanie Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, która zastąpi Komisję Nadzoru Audytowego.

Do ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) wprowadzono 6 poprawek. Ma ona na celu uszczelnienie systemu obrotu olejem opałowym. Nowela umożliwi monitorowanie przewozu i obrót olejów opałowych, a także usprawnienie kontroli nad jego wykorzystywaniem oraz szybsze wykrywanie przeznaczenia oleju opałowego do celów napędowych bez uiszczenia należnej akcyzy. Senatorowie wprowadzili poprawki o charakterze doprecyzowującym i techniczno-legislacyjnym.

Wprowadzono 17 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Jedna z przyjętych poprawek zakłada, że wysokość opłaty w przypadku niesegregowania śmieci ma stanowić wielokrotność opłaty podstawowej, a nie opłaty maksymalnej. Kolejna zmiana umożliwia gminom określenie kryteriów uznania, że zbiórka odpadów jest prowadzona selektywnie. Inna poprawka wprowadza obowiązek przystąpienia do gminnego systemu gospodarowania odpadami w przypadku nieruchomości rekreacyjno-wypoczynkowych. Senatorowie przyjęli też poprawkę, która likwiduje obowiązek rejestrowania nowych pojazdów w ciągu 30 dni od dnia ich sprowadzenia z zagranicy. Nowela przewiduje m.in. wyższą opłatę dla osób, które nie segregują odpadów; wyniesie ona dwukrotność, ale nie więcej niż czterokrotność opłaty śmieciowej. Zakłada ponadto niższe opłaty śmieciowe dla osób kompostujących część produkowanych przez siebie odpadów. Nowe przepisy regulują również kwestię odbioru odpadów z nieruchomości niezamieszkanych, na których powstają odpady, czyli np. sklepów. Właściciele takich nieruchomości będą przystępowali do zorganizowanego przez gminę systemu odbioru odpadów komunalnych dobrowolnie. Nowela określa też stawki opłat za śmieci dla właścicieli domków letniskowych lub innych nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe. Opłata będzie ryczałtowa, nie wyższa niż 10% przeciętnego miesięcznego dochodu na osobę. Ustawa wprowadza także odpłatność za wszystkie plastikowe torby poza tzw. zrywkami.

Bez poprawek zostały przyjęte ustawy:

Nowelizacja ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej (projekt rządowy) umożliwiająca kształcenie na kierunku pielęgniarstwo i położnictwo także na studiach niestacjonarnych pierwszego stopnia. Zgodnie z ustawą, pielęgniarki i położne będą mogły skorzystać z płatnego urlopu szkoleniowego – do sześciu dni rocznie.

Ustawa o systemie instytucji rozwoju (projekt rządowy) regulująca zasady współpracy między głównymi instytucjami państwa realizującymi działania na rzecz rozwoju gospodarczego i społecznego. System instytucji rozwoju mają tworzyć: Polski Fundusz Rozwoju, Bank Gospodarstwa Krajowego, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych, Polska Agencja Inwestycji i Handlu oraz Agencja Rozwoju Przemysłu.

Ustawa o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) dostosowująca przepisy do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 28 czerwca 2016 r. Nowela zmienia system kosztów egzekucyjnych. Nowe przepisy uzależniają wysokość opłaty manipulacyjnej od działań organów egzekucyjnych i wydatków, jakie ponoszą. Wysokość opłaty egzekucyjnej ma być zaś związana z efektem działania organu egzekucyjnego, tj. z wyegzekwowaniem lub zapłatą należności. Jej wysokość to 10% od wyegzekwowanych środków pieniężnych i nie może przekroczyć 40 tys. zł. Nowela wprowadza też jednolity, 3-letni okres przedawnienia kosztów.

Ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy), która ma na celu m.in zastąpienie deklaracji VAT plikami JPK, a także uszczelnienie VAT m.in. w handlu internetowym oraz eliminację nieprawidłowości w akcyzie związanej z obrotem preparatami smarowymi. Zgodnie z nowelą podatnicy podatku od towarów i usług będą składać do urzędu skarbowego deklarację VAT w formie nowego pliku JPK_VAT – przesyłaną tylko w formie elektronicznej, co ma być prostszym narzędziem do rozliczania VAT z urzędem skarbowym. Podatnicy nie będą musieli składać osobno pliku JPK_VAT i deklaracji VAT oraz załączników. Podatnicy rozliczający się kwartalnie co miesiąc będą przekazywać tylko część ewidencyjną VAT w nowej formie, a raz na 3 miesiące – ewidencję VAT wraz z deklaracją VAT w formie nowego JPK_VAT.

Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (projekt rządowy) przewidująca zerowy PIT dla osób do 26. roku życia osiągających dochody roczne do 85,5 tys. zł.

Ustawa o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy o pracowniczych programach emerytalnych (projekt rządowy) zobowiązuje pracownicze towarzystwa emerytalne do wprowadzenia systemu zarządzania, kontroli wewnętrznej, planów awaryjnych oraz dokumentowania własnej oceny ryzyka. Implementuje dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej, tzw. dyrektywę IORP 2, mającą na celu harmonizację zasad dotyczących nadzoru nad pracowniczymi programami emerytalnymi (IORP), ich organizacji i zarządzania nimi, a także uregulowanie zasad ich działalności.

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo atomowe oraz ustawy o ochronie przeciwpożarowej (projekt rządowy) ma zapewnić wyższy poziom bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w Polsce. Dostosowuje go do europejskich i światowych standardów, które wciąż są podnoszone. Nowela wprowadza m.in. ograniczniki dawek promieniowania jonizującego, zmiany wartości dawek granicznych dla pracowników i wymagania dla jednostek organizacyjnych odprowadzających odpady promieniotwórcze do środowiska.

Ustawa o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) wdraża unijne przepisy dyrektywy NEC w sprawie redukcji emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu i pyłu drobnego, a także częściowo wdraża przepisy dyrektywy, która określa zakres i sposób funkcjonowania systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (EU ETS) po 2020 r. Ustawa określa m.in. zasady przydziału uprawnień do emisji na produkcję inną niż produkcja energii elektrycznej w okresie rozliczeniowym 2021–30 oraz kolejnych okresach.

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym (projekt rządowy) wdraża do polskiego porządku prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady UE dotyczącą drogowej kontroli technicznej pojazdów wykonujących przewóz drogowy rzeczy i osób, w tym systemu drogowych kontroli technicznych, procedur kontrolnych oraz współpracy i wymiany informacji między państwami członkowskimi UE w sprawie stwierdzenia poważnych lub niebezpiecznych usterek pojazdu. Nowela wprowadza mobilne kontrole techniczne pojazdów do przewozu powyżej dziewięciu osób łącznie z kierowcą oraz pojazdów do przewozu ładunków o maksymalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t. Nowe przepisy mają zwiększyć bezpieczeństwo drogowe, przyczynić się do utrzymania pojazdów w stanie akceptowalnym pod względem ochrony środowiska.

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo energetyczne (projekt poselski) przewiduje, że jeżeli właściciel gazociągu jamalskiego nie zawrze z operatorem nowej umowy 90 dni przed wygaśnięciem obecnej, to prezes Urzędu Regulacji Energetyki wyda decyzję, która tę umowę zastąpi do czasu zawarcia nowej.

Ustawa o zmianie ustawy o Narodowych Obchodach Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o ustanowieniu Medalu Stulecia Odzyskanej Niepodległości (projekt prezydencki) wydłuża okres nadawania Medalu Stulecia Odzyskanej Niepodległości do 2022 r.

Ustawa o zmianie ustawy o wsparciu kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy oraz niektórych innych ustaw (projekt prezydencki) ma na celu zmianę mechanizmu zapewnienia wsparcia finansowego osobom, które na skutek obiektywnych okoliczności znalazły się w trudnej sytuacji finansowej, a jednocześnie są zobowiązane do spłaty rat kredytu mieszkaniowego stanowiącego znaczne obciążenie dla ich budżetów domowych, oraz wprowadzenie nowego instrumentu wspierającego dobrowolną restrukturyzację kredytów denominowanych lub indeksowanych do walut innych niż te, w których kredytobiorcy uzyskują dochody. Przewiduje ona zwrotne wsparcie finansowe na spłatę kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego w złotówkach lub w walucie obcej, dla kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, i pożyczkę na pokrycie pozostałej części zadłużenia. Wsparcie będzie udzielane nie dłużej niż przez 36 miesięcy, w miesięcznych ratach nie wyższych niż 2 tys. zł.

Izba zdecydowała ponadto o wniesieniu do Sejmu czterech senackich projektów ustaw, w tym trzech dostosowujących prawo do orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (inicjatywa Komisji Ustawodawczej) ma umożliwić uprawnionym osobom dochodzenie przed sądem roszczeń o ustanowienie odrębnej własności lokalu, który należał dotychczas do spółdzielni mieszkaniowej, gdy stwierdzenie samodzielności lokalu wymaga wykonania robót adaptacyjnych.

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe (inicjatywa Komisji Ustawodawczej) określa zasady ustalania kosztów przejazdu do szkoły lub przedszkola niepełnosprawnych dzieci i ich opiekunów. Uwzględniają one tzw. kilometrówkę, cenę paliwa i jego średnie zużycie.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (inicjatywa Komisji Ustawodawczej) przewiduje przywrócenie wyższej podstawy obliczenia emerytury osobom, które pobrały wcześniejszą emeryturę na podstawie wniosku złożonego przed 6 czerwca 2012 r., a prawo do emerytury powszechnej uzyskały po 2012 r.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (inicjatywa grupy senatorów) zakłada przyznawanie wdowom i wdowcom po działaczach i osobach represjonowanych połowy świadczenia przysługującego tym osobom na mocy obecnie obowiązującej ustawy, a także dodatkowego świadczenia opozycjonistom, którzy ze względu na represje nie mieli możliwości podjęcia pracy zawodowej.

Izba podjęła jednogłośnie uchwałę w 100. rocznicę podpisania traktatu wersalskiego (inicjatywa senatora Jana Żaryna), w której przypomniano, że 28 czerwca 1919 r. został podpisany traktat kończący formalnie I wojnę światową i ustanawiający pokój. „Mimo że nie wszystkie polskie postulaty graniczne zostały spełnione, zgodnie stwierdzano wówczas, iż dzięki determinacji polskiej delegacji i wsparciu Francji byliśmy największymi beneficjentami podpisanego traktatu” – napisano w uchwale.

Drugi dzień 82. posiedzenia Senatu zakończył się wieczorem 11 lipca 2019 r. Senatorowie zapoznali się z informacją o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2018 r., którą przedstawił jego szef Ernest Bejda. Wysłuchali także sprawozdania Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji z rozpatrzonych w 2018 r. petycji, zaprezentowanego przez przewodniczącego komisji senatora Roberta Mamątowa.

Źródło: Senat RP