18 grudnia 2019 r. zakończył się drugi dzień 2. posiedzenia Senatu. Izba odrzuciła nowelizację ustawy o podatku akcyzowym oraz z poprawkami przyjęła nowelizację ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych.
Senat przyjął z 4. poprawkami ustawę o zmianie ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (projekt poselski) rozszerzającą zakres zadań realizowanych przez fundusz, który zmieni nazwę na Fundusz Solidarnościowy. Umożliwia udzielenie wsparcia z jego środków nie tylko osobom niepełnosprawnym, ale także emerytom i rencistom. Będą z niego finansowane m.in. tzw. trzynaste emerytury wraz z kosztami ich obsługi, a także renta socjalna i zasiłek pogrzebowy, który przysługuje w razie śmierci osoby pobierającej rentę socjalną. Zgodnie z nowelizacją, pieniądze na refundację tzw. trzynastych emerytur i rent, wypłaconych w 2019 r. z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS), są kosztami Funduszu Solidarnościowego, który przekaże do FUS pieniądze na refundację tego świadczenia. Minister finansów wpłaci do Funduszu Rezerwy Demograficznej pieniądze z budżetu państwa, zablokowane w części dotyczącej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Funduszowi z kolei zostanie udzielona pożyczka do 9 mld zł z Funduszu Rezerwy Demograficznej. W wyniku nowelizacji maksymalny limit wydatków w latach 2019–28 zwiększy się z prawie 23,7 mln zł do 32,2 mln zł. Senatorowie poparli poprawki zgłoszone przez senatorów Jana Filipa Libickiego (PSL) i Marka Borowskiego (KO), z których główna przewiduje, że pieniądze ze źródeł dotychczas zasilających SFWON, czyli fundusze z daniny solidarnościowej od najbogatszych i ze składki na Fundusz Pracy, będą mogły być przeznaczane jedynie na rzecz osób niepełnosprawnych.
Izba odrzuciła nowelizację ustawy o podatku akcyzowym (projekt rządowy), która przewiduje 10-procentowy wzrost stawek podatku akcyzowego na napoje alkoholowe (alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane i wyroby pośrednie), wyroby tytoniowe (papierosy, tytoń do palenia, cygara i cygaretki), susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych i wyroby nowatorskie. Przewidywana indeksacja akcyzy na używki nie obejmie cydru i perry o mocy nieprzekraczającej 5%, które pozostaną opodatkowane preferencyjną stawką podatku akcyzowego w wysokości 97 zł od 1 hektolitra gotowego wyrobu. Zerowa stawka akcyzy obowiązuje do końca czerwca 2020 r. na papierosy elektroniczne. Stawka akcyzy na płyn do papierosów elektronicznych wyniesie 0,55 zł za każdy ml płynu.
Senat bez poprawek przyjął ustawę zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz ustawę – Prawo celne (projekt poselski), przedłużającą do 31 stycznia 2021 r. okres, w którym możliwa będzie dostawa wyrobów akcyzowych objętych monitorowaniem w Systemie Przemieszczania oraz Nadzoru Wyrobów Akcyzowych EMCS PL2 również na podstawie papierowego, a nie tylko elektronicznego dokumentu dostawy (e-DD). Dotyczy to wyrobów objętych zwolnieniem z akcyzy ze względu na ich przeznaczenie (paliwa lotnicze, gaz płynny – LPG, paliwa żeglugowe, alkohol etylowy dla aptek i przemysłu spożywczego) i wyrobów opodatkowanych zerową stawką akcyzy ze względu na ich przeznaczenie (wyroby dla przemysłu chemicznego, np. rozpuszczalniki, rozcieńczalniki, zmywacze do farb i komponenty do ich produkcji).
Izba przyjęła z 1. poprawką ustawę o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2019 (projekt rządowy), przewidującą zwiększenie o 2 mld zł funduszu zapasowego Narodowego Funduszu Zdrowia na sfinansowanie świadczeń opieki zdrowotnej oraz zasilenie Funduszu Wsparcia Policji kwotą w wysokości 1 mld zł. Umożliwia ponadto wykorzystanie do 30 kwietnia 2020 r. środków zaplanowanych w budżecie na 2019 r. przeznaczonych na: realizację „Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa w latach 2017–2020” (103 mln 681 tys. 320 zł); zakup ambulansów dla ratownictwa medycznego (20 mln 400 tys. zł); wydatki majątkowe dla samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (14 mln 202 tys. 272 zł). Poprawka senacka zakłada, że fundusz zapasowy NFZ miałby wzrosnąć z 2 mld zł do 3 mld zł , a w celu dokonania wpłaty na fundusz zapasowy NFZ oraz wpłaty na Fundusz Wsparcia Policji minister finansów będzie mógł utworzyć rezerwę celową z kwoty wydatków zablokowanych do wysokości 4 mld zł, a nie 3 mld zł, jak zdecydował wcześniej Sejm.
Bez poprawek senatorowie przyjęli nowelę ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej (projekt rządowy), która przesuwa do 30 czerwca 2020 r. termin, od którego mają być stosowane przepisy ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej. Podatnicy tego podatku będą zobowiązani do składania deklaracji podatkowych o wysokości podatku i do jego wpłacania od przychodów ze sprzedaży osiągniętych od 1 lipca 2020 r.
Senat nie wprowadził poprawek do ustawy o zmianie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym (projekt rządowy), która przedłuża o rok, do 1 stycznia 2021 r., termin wejścia w życie przepisów ustawy, które wprowadzają m.in. nowy system finansowania ulg. Zmiana terminu umożliwi zawieranie do końca 2020 r. umów na przekazywanie przez marszałków województw dopłat do biletów ulgowych sprzedawanych przez komercyjnych przewoźników autobusowych, a także przedłużenie zezwoleń na wykonywanie regularnych przewozów autobusowych realizowanych przez przewoźników komercyjnych.
Bez poprawek Izba przyjęła ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (projekt rządowy), umożliwiającą przedsiębiorcom, którzy osiągnęli w poprzednim roku kalendarzowym przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nie wyższy niż 120 tys. zł, płacenie obniżonych i liczonych proporcjonalnie od dochodu składek na ubezpieczenia społeczne; podstawą wymiaru składek będzie połowa dochodu z uwzględnieniem liczby dni prowadzenia działalności gospodarczej.
Izba przyjęła dwa projekty senackie.
Pierwszy to projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (inicjatywa grupy senatorów) mający na celu przywrócenie wyższej podstawy obliczenia emerytury osobom urodzonym w 1953 r., które pobrały wcześniejszą emeryturę na podstawie wniosku złożonego przed 6 czerwca 2012 r., a prawo do emerytury powszechnej uzyskały po 2012 r. Osoby te będą mogły bezterminowo wystąpić z wnioskiem o ponowne przeliczenie świadczenia. Projekt przewiduje też wypłatę wyrównania, gdy ponownie ustalona wysokość emerytury powszechnej będzie wyższa od tej wypłacanej dotychczas. Zasada ta będzie również stosowana do ustalenia wysokości renty rodzinnej. Projekt stanowi wykonanie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 6 marca 2019 r. (sygn. akt P 20/16), uznającego za niekonstytucyjny przepis, zgodnie z którym emerytury kobiet urodzonych w 1953 r., przyznawane po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego, były pomniejszane o wypłacone im dotychczas tzw. emerytury wcześniejsze. Senat wniesie ten projekt do Sejmu. Podobny projekt w sprawie przeliczenia emerytur osób z rocznika 1953 przygotowało także Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Drugi to projekt uchwały w sprawie utworzenia Polskiej Grupy Unii Międzyparlamentarnej (inicjatywa grupy senatorów), w której Senat wyraża wolę utworzenia Polskiej Grupy Unii Międzyparlamentarnej i jej udziału w pracach Unii Międzyparlamentarnej, popierając cele tej organizacji międzynarodowej, skupiającej przedstawicieli suwerennych państw i działającej od 1889 r. na rzecz pokoju, demokracji i współpracy między narodami oraz umacniania instytucji przedstawicielskich.
Senat wprowadził zmiany w składzie swoich komisji.
Po południu 17 grudnia 2019 r. zakończył się pierwszy dzień obrad Senatu. Senatorowie jednogłośnie podjęli uchwałę w 49. rocznicę krwawo stłumionych protestów robotniczych na Wybrzeżu. Izba w tym dniu rozpatrzyła m.in. nowelizację ustawy o podatku akcyzowym i nowelizację ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych.
Na początku posiedzenia senatorowie minutą ciszy uczcili pamięć górników kopalni „Wujek” zamordowanych 16 grudnia 1981 r., robotników poległych na Wybrzeżu w grudniu 1970 r., a także zmarłego 19 listopada 2019 r. Franciszka Bachledy-Księdzularza, senatora III–V kadencji.
Senat podjął uchwałę w 49. rocznicę krwawo stłumionych protestów robotniczych na Wybrzeżu (inicjatywa senatora Jerzego Wcisły), w którym oddaje hołd wszystkim, którzy sprzeciwili się komunistycznej władzy, wszystkim, którzy stracili wówczas życie, zdrowie lub wolność. Jak napisano w uchwale, wydarzenia na Wybrzeżu to jeden z najbardziej tragicznych okresów we współczesnych dziejach Polski, a 17 grudnia 1970 r. przeszedł do historii jako „czarny czwartek”. Pokazały bezwzględność komunistycznej władzy, gotowej wydać rozkaz strzelania do tych, którzy się jej sprzeciwią.
Źródło: Senat RP
Foto: M. Marchlewska/Kancelaria Senatu