18–19 kwietnia 2016 r. w Senacie i na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie odbywa się konferencja zorganizowana w 50. rocznicę obchodów 1000-lecia chrztu Polski, poświęcona uroczystościom polonijnym związanym z tym jubileuszem. Konferencja wpisuje się w obchody 1050. rocznicy chrztu Polski i przywraca pamięć o randze i znaczeniu obchodów milenijnych na uchodźstwie. Jak podkreślano, 50 lat temu milenium było obchodzone przez Polaków na całym świecie – od Europy po Australię. Wskazywano na konieczność upowszechniania wiedzy na ten temat. Konferencję, z inicjatywy senatora Jana Żaryna, zorganizowała Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za granicą we współpracy z Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Stowarzyszeniem „Wspólnota Polska".
Pierwszego dnia uczestnicy obradowali w Senacie, a drugiego spotkają się na UKSW. Jak mówił senator Jan Żaryn, Senat postanowił przypomnieć słabo rozpoznaną tematykę z naszej historii, podzielić się wiedzą, a właściwie jej brakiem, o emigracyjnych obchodach milenijnych stanowiących niezwykle ważny fragment jubileuszowych wydarzeń wieńczących „wielką nowennę, narodowe rekolekcje zainicjowane przez prymasa Stefana Wyszyńskiego". Zarówno Polacy w kraju, jak i Polonia nie wiedzą, co działo się w 1966 r. Zdaniem senatora Izba ze względu na swoją misję wspierania i opieki nad Polonią i Polakami za granicą wszystkich pokoleń, a szczególnie tego najmłodszego, jest do tego zadania w szczególny sposób predystynowana. Jak stwierdził, uroczystości milenijne na uchodźstwie miały 2 wymiary – z jednej strony były wpisane w religijne obchody 1000-lecia chrztu, a z drugiej – miały wymiar polityczny: emigracja chciała pokazać światu „niesprawiedliwość, z jaką spotkał się naród polski w wyniku II wojny światowej".
W ocenie marszałka Stanisława Karczewskiego milenijne obchody zorganizowane przez polską emigrację na całym świecie należą do tych kart z naszej historii, o których niewiele wiemy. A przecież Polonii i Polakom za granicą należy się ogromna wdzięczność za to, że 50 lat temu zastąpili państwo i podjęli ogromny wysiłek przypomnienia wolnemu światu o tym wielkim wydarzeniu, które zdecydowało o kulturowym i duchowym obliczu Polski. Wypełnili w ten sposób ogromną lukę i przypomnieli światu o wielowiekowym dorobku zniewolonego wówczas przez komunistów kraju. Jak zaznaczył marszałek Senatu, by spłacić ten dług, wspólnie z marszałkiem Sejmu postanowili przygotować uroczyste obchody 1050. rocznicy chrztu Mieszka I. Także po to, by budować wspólnotę Polaków zarówno tych żyjących w kraju, jak i mieszkających za granicą. Zapewnił, że Senat, do którego po kilku latach powróciły środki budżetowe przeznaczone dla Polonii, nie będzie zabiegał o monopol. Będzie natomiast starał się, by w tych działaniach było miejsce zarówno dla prezydenta, jak i rządu.
Nawiązując do wydarzeń rocznicowych 1966 r., przypomniał, że komunistyczne państwo nie podjęło wówczas żadnej współpracy z kościołem.
A to właśnie dzięki Kościołowi katolickiemu udało się w czasach zniewolenia zachować narodową więź, także z polskim uchodźstwem. Marszałek wyraził nadzieję, że proces budowy wspólnoty będzie trwał i rozwijał się. Podziękował także obecnym na konferencji przedstawicielom Polonii za troskę o dobre relacje z ojczyzną.
Podczas konferencji minister w Kancelarii Prezydenta RP Wojciech Kolarski odczytał okolicznościowy list od prezydenta Andrzeja Dudy skierowany do jej organizatorów i uczestników. Prezydent podkreślił w nim, że chrzest Polski z 966 r. pozostaje „fundamentalnym wydarzeniem konstytuującym polski naród". Przypomniał również, że w obchody milenium w 1966 r. bardzo aktywnie włączyły się środowiska imigracyjne z różnych państw. „Zaangażowanie ponad 50 tys. naszych rodaków z całego świata ukazało solidarność, ogromną siłę wiary oraz szczególną rolę jaka tradycja chrześcijańska odegrała w kształtowaniu narodowej i patriotycznej świadomości" – napisał. Zdaniem prezydenta tegoroczne obchody 1050. rocznicy chrztu Polski podejmują i kontynuują ideę Milenium chrztu Polski w 966 r.
Delegat Komisji Episkopatu Polski ds. duszpasterstwa emigracji polskiej ks. bp Wiesław Lechowiczprzypomniał, że uroczystości obchodów 1000-lecia chrztu Polski za granicą rozpoczęły się już 13 stycznia 1966 r. w Rzymie, w Watykanie z udziałem papieża Pawła VI, na którego przyjazd do Polski z okazji jubileuszu nie zgodziły się komunistyczne władze. Centralne uroczystości w Stolicy Apostolskiej odbyły się 15 maja 1966 r.
Pierwszego dnia konferencji odbyły się 3 panele. Podczas pierwszego panelu senator Jan Żaryn przybliżył historię obchodów milenijnych na świecie, przedstawiając zarys nieznanych współczesnym kart z dziejów naszego kraju. O polskiej myśli politycznej na uchodźstwie wobec millenium Chrztu Polski mówił prof. Marek Kornat z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Ogólne koncepcje polskiej historii opublikowane na emigracji w okresie obchodów milenijnych zarysował prof. Krzysztof Dybciak z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, a zagadnienia związane z polską sztuką i polskimi artystami wobec obchodów Milenium Chrztu Polski na emigracji przybliżył prof. Jan Wiktor Sienkiewicz z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Panel drugi poświęcony był m.in. roli Kościoła katolickiego i współpracujących organizacji emigracyjnych w utrzymaniu polskiej tożsamości narodowej poza granicami Polski. Temu zagadnieniu swoje wystąpienie poświęciła dr Maria Szonert-Binienda ze Światowej Rady Badań nad Polonią. „Millenium na uchodźstwie – Kościół katolicki a organizacje polonijne w USA, współpraca i jej cele w przeszłości i obecnie" to temat wystąpienia prezesa Światowej Rady Badań nad Polonią Waltera Wiesława Gołębiewskiego, a „Obchody 1000-lecia Chrztu Polski wśród Polonii kanadyjskiej" – ks. dr hab. Waldemara Glińskiego z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz Światowej Rady Badań nad Polonią.
Podczas panelu trzeciego omówiono przebieg obchodów m.in. w Rzymie i Turynie.
Źródło/Foto: Senat RP