Marszałek Senatu Stanisław Karczewski wraz z delegacją przebywał w dniu 30 czerwca 2017 roku z wizytą w Budapeszcie.

Marszałek przed południem spotkał się z węgierską Polonią i podziękował przedstawicielom za aktywność i przywiązanie do polskości.

Podkreślił, że Senat, który jest opiekunem Polonii i Polaków za granicą nie może sprostać wszystkim oczekiwaniom i potrzebom Polonii. Poinformował, że są deklaracje polityczne, że pieniądze na tę opiekę zostaną zwiększone. Marszałek powiedział, że delegacja Senatu przybyła na to spotkanie przede wszystkim, by słuchać o tym, czym żyje węgierska Polonia.

Marszałkowi towarzyszyła wicemarszałek Maria Koc i senatorowie: Dorota Czudowska, Jerzy Fedorowicz, Jan Maria Jackowski, Wiesław Kilian, Ryszard Majer, Czesław Ryszka i Artur Warzocha.

Marszałek Karczewski poinformował, że zabrał w tę podróż także młodzież z rodzin repatriantów, którzy niedawno przybyli z Kazachstanu do Polski. To pokazuje jak wielowymiarowa jest opieka Senatu nad Polonią.

Marszałek podkreślił, że Polonia węgierska jest modelowo zorganizowana i ma silną pozycję na Węgrzech, czego dowodem jest istnienie funkcji rzecznika narodowości polskiej w parlamencie węgierskim.

Przewodnicząca Ogólnkrajowego Samorządu Polskiego Ewa Ronay-Słaba poinformowała o działalności samorządu, o planowanych wydarzeniach polonijnych m.in. o obchodach 300-lecia przybycia na Węgry Górali z Białki. Dzięki nim Polonia zyskała prawa mniejszości narodowej. Mówiła także o pozyskaniu i remoncie domu, z przeznaczeniem na letni wypoczynek dla dzieci. Dodała, że w przyszłym roku możliwe będzie zaproszenie dzieci repatriantów z Kazachstanu na wypoczynek na Węgry. Podkreśliła, że kontakty z władzami polskimi są bardzo dobre.

Barkanyi Istvan, przewodniczący samorządu w Nyiregyhaza, Węgier zaangażowany w działalność polonijną dziękował za opiekę polskich władz nad Polonią. Powiedział, że na co dzień wciela w życie przyjaźń polsko-węgierską.

Korinna Wesołowski, ze Stowarzyszenia im. Gen. Bema powiedziała, że organizacja musi poszukiwać nowych sposobów działalności, by przyciągnąć do działalności społecznej młodych ludzi. Monika Molnar ze Stowarzyszenia św. Wojciecha prosiła o patronaty i wsparcie działalności Stowarzyszenia i działalności Domu Polskiego, którym się stowarzyszenie opiekuje.Poinformowała, że w przyszłym roku planowany jest remont Domu Polskiego i prosiła marszałka o wsparcie tych działań.

Na spotkaniu mówiono także o działalności polskich szkół na Węgrzech. Nauczyciele prosili o pomoc w dotarciu do nauczycieli polonijnych w innych krajach, by nawiązać współpracę. Prosili też o pomoc Senatu w organizacji wyjazdów edukacyjnych do Polski.

Przed spotkaniem z Polonią senacka delegacja złożyła kwiaty pod pomnikiem Męczenników Katynia i zapaliła znicze pod tablicą poświęcona pamięci Andrzeja Przewoźnika oraz pod tablicą ofiar zbrodni katyńskiej. Kwiaty złożono też pod pomnikiem generała Józefa Bema oraz pod pomnikiem Solidarności Polsko-Węgierskiej. Polskiej delegacji towarzyszył przewodniczący Zgromadzenia Narodowego WęgierLászló Kövér.

Liczbę Polaków na Węgrzech i Węgrów pochodzenia polskiego szacuje się na ponad 7 000 osób. Zgodnie z przyjętą w 1993 r. ustawą „O prawach mniejszości narodowych i etnicznych”, Polonia węgierska została uznana - obok innych 12 grup narodowościowych - za mniejszość narodową. Obecnie na Węgrzech działa ok. 75 zorganizowanych ośrodków polonijnych ( większość z nich to Samorządy Mniejszości Polskiej). Od 2014 r. mniejszość polska, po raz pierwszy w historii, ma swojego reprezentanta w węgierskim parlamencie, czyli tzw. rzecznika. Została nim dr Csúcs László Györgyné, była przewodnicząca Ogólnokrajowego Samorządu Mniejszości Polskiej na Węgrzech.

Największe organizacje polonijne na Węgrzech to: Polskie Stowarzyszenie Kulturalne im. gen. J. Bema (posiadające sześć oddziałów terenowych) oraz Stowarzyszenie Polskie pod wezwaniem Św. Wojciecha (posiadające dwa oddziały terenowe na Węgrzech), które jest prawnym opiekunem Domu Polskiego działającego przy Polskiej Parafii Personalnej w budapeszteńskiej dzielnicy Kőbánya. Na Węgrzech bez przeszkód polskie dzieci mogą się uczyć w języku polskim w Szkolnym Punkcie Konsultacyjnym w Budapeszcie. Kształcenie obejmuje szkołę podstawową, gimnazjum i liceum. Istnieje też Węgierska Szkoła Nauczania Języka Polskiego prowadzona przez Samorząd Mniejszości Polskiej, mająca 10 oddziałów na terenie kraju.

O przekazywaniu pałeczki w sztafecie pokoleń mówił marszałek Senatu do młodzieży polskiej i węgierskiej na spotkaniu w węgierskim parlamencie. Z kolei wiceprzewodniczący Zgromadzenia Narodowego Węgier Janos Latorcai mówił o wielowiekowych więzach przyjaźni łączących Polaków i Węgrów.

„To dla nas wszystkich ważny dzień. Przyjechaliśmy do parlamentu z młodzieżą, po to, by w przyszłości przekazać jej pałeczkę w sztafecie pokoleń. Cieszymy się, że nasza młodzież może uczyć się prawdziwej historii i uczestniczyć w jej tworzeniu” – mówił marszałek.

Marszałek powiedział, że dziś wszyscy będziemy uczestniczyć w koronacji kopii ikony Matki Boskiej Częstochowskiej w budapeszteńskiej bazylice św. Stefana. Przypomniał, że to Paulini z Węgier założyli klasztor jasnogórski. Dodał, że kult Matki Boskiej Jasnogórskiej - Czarnej Madonny jest to jeszcze jeden symbol łączący Polaków i Węgrów.

„Są wśród nas polskie dzieci, których rodziny sowiecki totalitaryzm rzucił w latach trzydziestych i czterdziestych ubiegłego wieku daleko od Polski, na stepy Kazachstanu. Mieli tam albo zginąć, albo przeżyć, ale już jako „ludzie radzieccy”. Ale dziadkowie i rodzice tych młodych ludzi dokonali kiedyś świadomego wyboru. Stali się moralnymi buntownikami. W imperium sowieckim, trwanie przy obyczaju, religii i języku przodków nigdy nie było wyborem łatwym, a bywało wyborem heroicznym. Ale dzięki temu trudnemu wyborowi, dziś ich dzieci i wnuki mogą być tu z nami i cieszyć się wolnością” – mówił marszałek.

S. Karczewski wyraził przekonanie, że dzięki nawiązaniu kontaktów między młodzieżą obu krajów – Polski i Węgier oba narody będą się cieszyć przyjaźnią przez następne tysiąclecie.

Wiceprzewodniczący Zgromadzenia Narodowego Węgier podkreślił, że kult Matki Boskiej odegrał duża rolę w historii obu narodów. „Wyznajemy te same, chrześcijańskie wartości, a koronacja kopii obrazu Matki Boskiej Jasnogórskiej to kolejny ważny symbol tworzący wspólnotę obu narodów, pokazujący, że zawsze jesteśmy razem”- powiedział.

Politycy podziękowali Samorządowi Mniejszości Polskiej i rzecznikowi narodowości polskiej w węgierskim parlamencie Halinie Csúcs László Györgyné za osobiste zaangażowanie w organizację kościelnych uroczystości i święta młodzieży polskiej i węgierskiej.

Przemówienie Marszałka Stanisława Karczewskiego skierowane do młodzieży.

Źródło: Senat RP