21 marca 2019 r. zakończyło się 75. posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzyła na nim 22 ustawy, do 7 wprowadziła poprawki.

Zdecydowała o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy, którego celem jest zagwarantowanie minimalnej ochrony przed bezdomnością osobom nie mogącym we własnym zakresie zaspokoić swoich potrzeb mieszkaniowych. Podjęła też 2 uchwały okolicznościowe. Senat stwierdził ponadto pozostawienie bez dalszego biegu 3 z 28 zgłoszeń kandydatów na ławników Sądu Najwyższego, ponieważ nie spełniały wymogów formalnych lub zostały wniesione po terminie.

Drugiego dnia obrad senatorowie zapoznali się z informacją o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2017 r., którą przedstawiła prezes Julia Przyłębska. Z informacji wynika m.in., że w 2017 r. do Trybunału Konstytucyjnego wpłynęło 285 wniosków, pytań prawnych i skarg konstytucyjnych, TK wydał zaś 408 orzeczeń.

Senat podjął też uchwałę w 100. rocznicę powołania Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (inicjatywa grupy senatorów) w uznaniu zasług i codziennego trudu wielu pokoleń pracowników i absolwentów uczelni, którzy dobrze przysłużyli się Polsce. Przypomniano, że kierując się potrzebą budowania polskiej gospodarki i polskich struktur państwa, 8 kwietnia 1919 r. rząd polski podjął decyzję o powołaniu Akademii Górniczej w Krakowie, a 20 października 1919 r. naczelnik państwa Józef Piłsudski dokonał jej uroczystego otwarcia. Uczelnia szybko osiągnęła wysoki poziom kształcenia, wchodząc do grona najlepszych europejskich szkół górniczych.

20 marca 2019 r. zakończył się 1. dzień 75. posiedzenia Senatu. Izba podjęła uchwałę w 10. rocznicę śmierci prof. Zbigniewa Religi, rozpatrzyła 10 ustaw i przeprowadziła drugie czytanie projektu nowelizacji ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej.

Przed przystąpieniem do obrad Izba minutą ciszy uczciła pamięć zmarłych senatorów: II kadencji – Zbigniewa Błaszczaka oraz VIII i IX kadencji – Wiesława Kiliana.

W obecności rodziny Zbigniewa Religi Izba jednogłośnie podjęła uchwałę w 10. rocznicę śmierci prof. Zbigniewa Religi (inicjatywa grupy senatorów). Senatorowie uczcili w ten sposób pamięć tego „wielkiego człowieka, chirurga, pioniera polskiej transplantacji serca, który całym swoim życiem zawodowym i politycznym służył chorym”. W uchwale przypomniano m.in., że kierowany przez niego zespół Wojewódzkiego Ośrodka Kardiologii w Zabrzu w 1985 r. dokonał pierwszego w Polsce udanego przeszczepienia serca. Wśród najważniejszych dziedzin jego działalności zawodowo-naukowej znalazły się przeszczepianie serca i płuc, chirurgiczne leczenie niewydolności mięśnia sercowego i zatorowości płucnej, kliniczne zastosowanie sztucznego serca oraz stworzenie polskiej zastawki biologicznej i prototypu sztucznego serca. Od 1989 r. prof. Zbigniew Religa brał czynny udział w polityce, m.in. był senatorem III i V kadencji, a w okresie 2005–07 – ministrem zdrowia.

W wyniku głosowań Izba przyjęła z poprawkami 7 ustaw.

Nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami (projekt rządowy) została przyjęta z 3 poprawkami. Senatorowie zdecydowali o skróceniu z 3 lat do 12 miesięcy terminu na żądanie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości, jeśli w dniu wejścia w życie nowelizacji upłynęło już 20 lat od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna. Zaproponowali też 12-miesięczny termin na złożenie żądania zwrotu wywłaszczonej nieruchomości w przypadku, gdy w okresie od 1 stycznia 1998 r. do dnia wejścia w życie ustawy nie było to możliwe ze względu na brak zgody wszystkich uprawnionych. Nowela, dostosowująca przepisy do wyroków Trybunału Konstytucyjnego z 14 lipca 2015 r. i 12 grudnia 2017 r., umożliwia każdemu poprzedniemu właścicielowi lub jego spadkobiercy dochodzenie zwrotu udziału w wywłaszczonej nieruchomości zbędnej na cel publiczny lub udziału w jej części niezależnie od tego, czy wniosek o zwrot złożyli pozostali, poprzedni współwłaściciele lub ich spadkobiercy. Wniosek o zwrot nieruchomości będzie można złożyć w ciągu 20 lat od decyzji o wywłaszczeniu. Po upływie tego terminu właściwy organ będzie zwolniony z obowiązku informowania o możliwości zwrotu wywłaszczonej nieruchomości.

3 poprawki wprowadzone do ustawy o zasadach ustalenia kolejności obsadzania mandatów posłów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w Rzeczypospolitej Polskiej na kadencję 2019–2024 (projekt rządowy) przewidują, że do czasu objęcia przez posła do Parlamentu Europejskiego mandatu nie mają do niego zastosowania przepisy o zakazie łączenia z funkcją posła do PE innych stanowisk lub funkcji, np. posła na Sejm. Ustawa określa zasady, na jakich wskazany zostanie ten z wybranych w najbliższych wyborach posłów do Parlamentu Europejskiego, który nie obejmie mandatu, jeśli okaże się, że w PE znajdą się brytyjscy europosłowie, przez co Polsce przypadnie 51 mandatów, a nie 52. Zgodnie z nowelą, spośród kandydatów komitetu, któremu przypadł mandat odpowiadający 52. ilorazowi wyborczemu, za najsłabiej legitymowanego do objęcia mandatu uznaje się tego, który uzyskał najmniejszą liczbę głosów.

Z 7 poprawkami, głównie doprecyzowującymi, przyjęto ustawę o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (projekt rządowy). Jedna ze zmian rozszerza zakres podmiotowy ustawy o wszystkie związki podmiotów publicznych, a nie tylko związki utworzone w celu zaspokajania potrzeb w interesie ogólnym, które nie mają charakteru przemysłowego ani handlowego. Inna nakłada na ministra ds.informatyzacji obowiązek udostępnienia na stronie BIP warunków technicznych publikacji oraz struktury deklaracji dostępności nie tylko jednorazowo, ale także przez cały okres obowiązywania ustawy. Kolejna eliminuje lukę w przepisach poprzez dopełnienie procedury żądania zapewnienia alternatywnego sposobu dostępu do strony internetowej. Ustawa wdraża unijną dyrektywę nakazującą zwiększenie dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych organów publicznych z wykorzystaniem wspólnych wymogów dostępności dla osób z ograniczeniami funkcjonalnymi, czyli m.in. niewidomych i słabowidzących, głuchych i słabosłyszących, mających trudności w komunikowaniu się z otoczeniem, ale również osób starszych.

Z 4 poprawek wprowadzonych do ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (projekt rządowy) 1 przewiduje, że nagrody będą mogły być przyznawane również za szczególne osiągnięcia lub całokształt działalności w zakresie podejmowania i rozwijania inicjatyw pobudzających współpracę z podmiotami systemu oświaty. Ustawa wzmacnia uprawnienia agencji w zakresie weryfikacji podmiotów korzystających z pomocy finansowej, by skutecznie chronić przed wyłudzeniami środków pomocowych. Wprowadza nową formę wsparcia w postaci nagród, szczególnie w obszarze innowacji. Likwiduje radę nadzorczą PARP, której obowiązki przejmie minister ds. gospodarki.

Ustawę o wspieraniu działalności naukowej z Funduszu Polskiej Nauki (projekt rządowy) przyjęto z poprawką korygującą błędną nazwę Instytutu Sieć Badawcza Łukasiewicz.Ustawa przewiduje utworzenie Funduszu Polskiej Nauki, z którego będą finansowane zespoły badawcze prowadzące działalność naukową w formie wirtualnego instytutu badawczego, a także komercjalizacja wyników ich prac. Fundusz powstanie w Banku Gospodarstwa Krajowego i zostanie dofinansowany kwotą 500 mln zł.

4 poprawki wprowadzono do ustawy o zmianie ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy); 2 z nich wydłużają termin na wystąpienie do posiadaczy rachunków o złożenie oświadczenia o rezydencji podatkowej. Nowela modyfikuje zasady i tryb wymiany informacji podatkowych, obowiązki instytucji finansowych w zakresie automatycznej wymiany informacji podatkowych i kontroli ich wykonywania, a także obowiązki w zakresie automatycznej wymiany informacji pochodzących z informacji o jednostkach wchodzących w skład grupy podmiotów.

Ustawę o zmianie ustawy o licencji doradcy restrukturyzacyjnego oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) przyjęto z 3 poprawkami doprecyzowującymi. Nowelizacja wprowadza nadzór ministra sprawiedliwości nad wykonywaniem czynności przez licencjonowanych doradców restrukturyzacyjnych.

Ustawy przyjęte bez poprawek to:

Ustawa o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Danii w sprawie projektu Baltic Pipe, podpisanej w Katowicach dnia 11 grudnia 2018 r. (projekt rządowy) upoważniająca prezydenta do ratyfikacji międzynarodowej umowy z Danią, tworzącej niezbędne ramy prawne dla projektu Baltic Pipe, czyli połączenia Polski ze złożami gazu ziemnego na Norweskim Szelfie Kontynentalnym za pośrednictwem duńskiego systemu przesyłowego. Umowa przewiduje, że polski operator przesyłowy gazu Gaz-System będzie właścicielem i operatorem podmorskiej części gazociągu aż po wybrzeże Danii, do tzw. ostatniego suchego spawu. Właścicielem i operatorem tłoczni gazu Everdrup będzie duński Energinet, Gaz-System ma partycypować w kosztach jej budowy.

Ustawa o wypowiedzeniu Umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Finlandii o ochronie prawnej i pomocy prawnej w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych, podpisanej w Helsinkach dnia 27 maja 1980 r. (projekt rządowy) dotycząca wypowiedzenia umowy, która nie jest już praktycznie stosowana.

Nowelizacja ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (projekt rządowy) dostosowująca polskie prawo do dyrektywy 2014/40/UE. Producent lub importer wyrobów tytoniowych przeznaczonych na polski rynek będzie musiał wystąpić o niepowtarzalny identyfikator i stosować odpowiednie zabezpieczenia, służące do śledzenia ruchu i pochodzenia wyrobów tytoniowych, co umożliwi sprawdzenie, czy pochodzą z legalnego źródła. Nowela zakłada, że dla ciągłej weryfikacji maksymalnego poziomu wydzielanych substancji smolistych, nikotyny i tlenku węgla w dymie papierosowym prawo poboru próbek papierosów w miejscach ich produkcji będzie miała Państwowa Inspekcja Sanitarna. Próbki ma pobierać 6 państwowych inspektorów sanitarnych w powiatach: augustowskim, grójeckim, poddębickim, poznańskim, radomskim i w Krakowie, czyli tam, gdzie znajdują się przedsiębiorstwa produkujące papierosy.

Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy oraz ustawy – Kodeks postępowania karnego (projekt senacki) wykonująca wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 22 marca 2017 r. Zapewnia ona sprawcy osadzonemu w zakładzie psychiatrycznym prawo do udziału w posiedzeniu dotyczącym jego dalszego pobytu w tej placówce. W opinii o stanie zdrowia sprawcy i postępach w leczeniu będzie zawarta informacja o tym, czy jego stan zdrowia pozwala na udział w posiedzeniu. Nowela przewiduje także zmianę właściwości miejscowej sądu orzekającego o dalszym pobycie sprawcy w zakładzie psychiatrycznym na sąd, w którego okręgu przebywa sprawca, co zmniejszy obciążenia i uciążliwości związane z konwojowaniem go na posiedzenie sądu.

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo budowlane (projekt senacki) przenosi do ustawy – Prawo budowlane przepisy zawarte w rozporządzeniu ministra infrastruktury i rozwoju w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, dotyczące ograniczenia zakresu uprawnień budowlanych. Nowelizacja wykonuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 7 lutego 2018 r.

Ustawa o ustanowieniu Święta Chrztu Polski (projekt poselski) ustanawiająca nowe święto państwowe, przypadające 14 kwietnia.

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (projekt rządowy) dostosowująca polskie prawo do unijnego rozporządzenia, tzw. RODO. Usuwa przepisy sprzeczne z RODO lub powielające rozwiązania w nim zawarte. W noweli zaproponowano zmiany do 167 ustaw, obejmujących m.in. sektory: ubezpieczeniowy, bankowy, kultury, zdrowia, rodziny i pracy, sportu i turystyki, spraw wewnętrznych i administracji, edukacji narodowej, inwestycji i rozwoju.

Nowelizacja ustawy o transporcie drogowym (projekt rządowy) dostosowuje polskie prawo do unijnego rozporządzenia ustanawiającego wspólne zasady dotyczące połączenia krajowych rejestrów elektronicznych przedsiębiorców transportu drogowego. Przewiduje się, że dane znajdujące się w Krajowym Rejestrze Elektronicznym Przedsiębiorców Transportu Drogowego (KREPTD), prowadzonym przez głównego inspektora transportu drogowego, będą dostępne dla wszystkich właściwych organów innych państw członkowskich. W ewidencji przedsiębiorców, którzy mają zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, znajdą się również dane dotyczące numerów rejestracyjnych i kraju rejestracji pojazdów objętych zezwoleniem na wykonywanie zawodu przewoźnika, a także statusu i rodzaju licencji wspólnotowej oraz liczby pojazdów zgłoszonych do takiej licencji.

Ustawa o uregulowaniu niektórych spraw w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej bez zawarcia umowy, o której mowa w art. 50 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (projekt rządowy) określa zasady m.in. pobytu w Polsce obywateli Wielkiej Brytanii i członków ich rodzin czy prowadzenia działalności w Polsce przez brytyjskiego przedsiębiorcę w wypadku bezumownego wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE.

Ustawa o uregulowaniu niektórych spraw związanych z uznawaniem kwalifikacji zawodowych w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej bez zawarcia umowy, o której mowa w art. 50 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (projekt rządowy) reguluje kwestie uznawania kwalifikacji nabytych w Wielkiej Brytanii i innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej przez obywateli Polski i pozostałych państw UE oraz członków ich rodzin w wypadku bezumownego wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE.

Ustawa o zasadach prowadzenia działalności przez niektóre podmioty rynku finansowego w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej bez zawarcia umowy, o której mowa w art. 50 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (projekt rządowy) umożliwia wykonanie zawartych już umów na dotychczasowych zasadach i ochronę interesów klientów poprzez zapewnienie odpowiedniego okresu na dostosowanie działalności do bezumownego wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE.

Nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach (projekt rządowy) przewiduje, że do ewidencji sprzedaży i kwot podatku należnego ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych będzie można stosować kasy rejestrujące (tzw. kasy on-line), przesyłające dane do centralnego systemu teleinformatycznego, prowadzonego przez szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

Nowelizacja ustawy o kołach gospodyń wiejskich (projekt poselski) doprecyzowuje zakres regulacji ustawy z 9 listopada 2018 r., w szczególności, aby umożliwić faktyczną partycypację w kołach gospodyń wiejskich wszystkim osobom, które działały w kołach funkcjonujących na podstawie przepisów ustawy o społeczno-zawodowych organizacjach rolników, niezależnie od obecnego statusu administracyjnego obszaru działania koła, a także wszystkim osobom chcącym działać w danym kole, niezależnie od ich miejsca stałego zamieszkania. Nowela umożliwi działanie kół nie tylko na wsiach, ale także na terenie sołectw w granicach miast i w miastach do 5 tys. mieszkańców.

Ustawa o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) rozszerza uprawnienia kombatantów oraz osób będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Nowela przyznaje też inwalidom wojennym, także tym mieszkającym za granicą, corocznie 850 zł dodatku pieniężnego do renty inwalidzkiej.

Nowelizacja ustawy o drogach publicznych (projekt rządowy) umożliwia wyznaczenie podmiotu publicznego, który będzie mógł zbudować nowy elektroniczny system poboru opłat.

Senat przyjął ponadto projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (projekt Komisji Ustawodawczej) i zdecydował o wniesieniu go do Sejmu. Projektowana nowelizacja ma zapewnić ochronę przed eksmisją „na bruk” z lokalu mieszkalnego w okresie od 1 listopada do 31 marca. Ujednolici on reguły w zakresie ochrony osób eksmitowanych w procedurze cywilnej i administracyjnej, pozwoli na przyjęcie odpowiednich regulacji na etapie postępowania egzekucyjnego, których istotą będzie ochrona eksmitowanych przed bezdomnością. Proponowana nowelizacja dostosowuje przepisy do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 18 października 2017 r.

Izba odrzuciła projekt ustawy o zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych (inicjatywa grupy senatorów), zawierający propozycję, by 2 maja, obchodzony jako Dzień Flagi, stał się Dniem Symboli Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej, czyli Orła Białego, Flagi i Mazurka Dąbrowskiego.

Źródło: Senat RP