W dniach 5-7 września 2019 r. marszałek Senatu Stanisław Karczewski przebywał na Łotwie. Wizyta ta obfitowała w symboliczne akcenty historyczne, ale także potwierdziła bardzo dobry poziom relacji polsko-łotewskich w wielu dziedzinach.
5 września marszałek Senatu złożył wieniec pod Krzyżem na Słobódce, na polskim cmentarzu wojskowym, gdzie pochowano 237 polskich żołnierzy poległych w Kampanii Łatgalskiej przeciwko bolszewikom w latach 1919-1920. Wspólnie z merem Dyneburga Andrejsem Elksniņšem odsłonił pomnika kapitana Korpusu Ochrony Pogranicza Władysława Raginisa, urodzonego pod Dyneburgiem bohaterskiego dowódcy obrony Wizny w kampanii wrześniowej. Wzruszającym momentem było spotkanie marszałka Karczewskiego z rodziną bohatera. Marszałek Senatu złożył też wieniec w odnowionej ze środków senackich Kwaterze Wojskowej na cmentarzu w Ławkiesach, na którym pochowano kilkudziesięciu legionistów poległych we wrześniu 1919 r. w walkach o Dyneburg.
W Dyneburgu w Domu Polskim, odnowionym ze środków Senatu, marszałek Karczewski zwiedził wystawę pt. "Polacy na Łotwie wczoraj i dziś", poświęconą m.in. poległym żołnierzom. Następnie wręczył tzw. bon pierwszaka, czyli tornistry z pełną wyprawką szkolną, polonijnym uczniom trzech pierwszych klas. Przekazując tornistry pierwszakom z gimnazjum Piłsudskiego, marszałek Senatu podziękował ich rodzicom za wychowanie w duchu polskości i życzył, aby to nastawienie do Polski się nie zmieniło. Dzieci zaśpiewały polską piosenkę i wręczyły marszałkowi laurki w biało-czerwonych barwach. Na jednej z nich napisane było: „Kocham Polskę”, na co marszałek powiedział: „Życzę Wam, aby ta miłość, tak jak prawdziwa miłość, nigdy nie minęła”. Prezes Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie Mikołaj Falkowski przypomniał , że gimnazjum jest remontowane ze środków senackich i podkreślił, że pomoc Polakom na Łotwie została przywrócona w obecnej kadencji. Rodzice dzieci podziękowali za pomoc i opiekę Senatu nad szkołą, dzięki której ich dzieci bedą mogły się uczyć w bardzo dobrych warunkach. Jednym z punktów pobytu w Dyneburgu było właśnie zwiedzanie remontowanego ze środków senackich budynku Państwowego Gimnazjum Polskiego im. Józefa Piłsudskiego.
Na zakończenie tego dnia Stanisław Karczewski spotkał się w dyneburskim Centrum Kultury Łotewskiej z Polakami i Polonią zamieszkałą na Łotwie. Powiedział on licznie zgromadzonym, że cieszy się, iż po raz pierwszy odwiedził ten kraj. „Wiedziałem, że tworzycie tutaj, na Łotwie, polską rodzinę, ale pamiętajcie, że razem tworzymy wielką polską rodzinę na całym świecie. Możemy być dumni, że jesteśmy Polakami. Mamy wspaniałą historię, co podkreślali najwięksi światowi przywódcy, którzy uczestniczyli w niedawnych obchodach 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Ta nasza wielka tęsknota do wolności, która nigdy nie zanikła, nawet pod zaborami, łączy nas wszystkich, łączy Polaków na świecie. Dlatego razem budujmy naszą wspólnotę, a to, że tak licznie tu przybyliście, pokazuje, że chcecie ją razem z nami budować. Jesteście jedną z wzorcowych grup polonijnych, także ze względu na dbałość o polską pamięć historyczną” – powiedział marszałek Karczewski. Jednocześnie zadeklarował wsparcie dla tego, co łączy, przede wszystkim dla oświaty i nauki języka polskiego.
Marszałek Senatu wysoko ocenił współpracę z władzami łotewskimi, także na szczeblu samorządowym, bez której wiele przedsięwzięć byłoby niemożliwych. Podkreślił, że Polska bardzo dynamicznie się rozwija i jest atrakcyjna dla inwestorów i biznesu. Dodał przy tym, że aby korzystać tej koniunktury, z wolności gospodarczej, „musimy być bezpieczni”. Stąd wspólna potrzeba wzmocnienia wschodniej flanki NATO, obecności żołnierzy amerykańskich w Polsce czy zakupów nowoczesnego sprzętu wojskowego.
Mniejszość polska na Łotwie liczy ponad 40 tys. osób. Polacy na Łotwie stanowią w dużej części rdzenną mniejszość narodową, której początki sięgają pierwszego polskiego osadnictwa w czasach Zygmunta Augusta (XVI w.). Dotyczy to szczególnie historycznych Inflant (obecnej Łatgalii). Najwięcej ludności polskiej zamieszkuje region dyneburski. Drugim pod względem liczebności skupiskiem Polaków jest Ryga, Główną organizacją skupiającą mniejszość polską jest Związek Polaków na Łotwie, który w zasadzie nie angażuje się w życie polityczne i koncentruje się na działalności kulturalnej, oświatowej i charytatywnej. W ramach łotewskiego systemu publicznych szkół mniejszościowych działają cztery szkoły polskie (szkoła średnia w Rydze, gimnazjum w Dyneburgu, gimnazjum w Rzeżycy, szkoła podstawowa w Krasławiu) i jedno samodzielne przedszkole (w Dyneburgu).
Źródło: Senat RP